Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1.Rozwójkategoriiwartościprzedpowstaniemnaukiekonomii
czascenęsprawiedliwąokreślawartość,jakąprzedmiotprzedstawia
dlajegoposiadacza.Równieżkupującymaprawodobrowolniezapłacić
sprzedającemucenęwyższąodwartościrzeczy.Sprawiedliwośćdotyczy
nietylkoilości,alerównieżjakościdóbr.Oszustwemjestsprzedażrze-
czywadliwych,czyliposiadającychbrakiwłaściwejjakości.Malwersacji
dopuszczasięsprzedawcamającywiedzęogorszymgatunkurzeczy,ale
świadomiesprzedającyjakopełnowartościową.Podobniejestwprzy-
padkuposługiwaniasięfałszywąmiarąlubukrywaniawadtowaru.
Prowadzeniedziałalnościhandlowej,czylisprzedawaniedrożej,niżsię
kupiło,niemusibyćsprzecznezzasadąsprawiedliwości.Rzeczkupiona
iulepszonamożebyćdrożejsprzedana.Możnarównieżdrożejsprzedać
rzeczykupionetaniejwprzypadkuichmagazynowanialubtransportu.
Ponadtojeślizyskizdziałalnościkupieckiejsłużąutrzymaniugospodar-
stwadomowegolubpomocyosobomubogim,zyskizhandluwówczas
traktowanejakozapłatazapracę.JednocześnieautorSumyteologicznej
pochwalałwymianęnaturalną,polegającąnawymianiebarterowejlub
rzeczyzapieniądzewcelupozyskaniadóbrniezbędnychdożyciadla
członkówgospodarstwadomowegoalbowiększejspołeczności19.Pie-
niądzzostałwynaleziony,abyułatwićwymianę.Jegopodstawowym
iwłaściwymzadaniemjestpośredniczeniewwymianietowarów,pod-
kreślałśw.Tomaszzakwinu20.
4.Wartośćwedługreprezentantówmerkantylizmu
orazkrytykówtejdoktryny:JeanaBodina,
WilliamaPetty’ego,JohnaLocke’a,JohnaLawa,
RichardaCantillonaiJamesaSteuarta-Denhama
Merkantylizmbyłpierwsządoktrynąwdziejachmyśliekonomicznej.
Doktrynęutworzyłyzaleceniakierowanepodadresempolitykiiprak-
19Zob.Św.Tomaszzakwinu,Sumateologiczna…,t.18,s.221-230orazSancti
Tomaedeaquino,SummaTeologiae…,s.1403-1406.
20Zob.Św.Tomaszzakwinu,Sumateologiczna…,t.18,s.232-239orazSancti
Tomaedeaquino,SummaTeologiae…,s.1407-1410.