Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
21
ispołecznym39.Oszacowanekorzyścimiaływymiargłównieekonomicznyiznacząco
przewyższałykoszty.Turystykajakozjawiskogospodarcze40dlawieluregionówstano-
wiłaistotnyczynnikrozwojuekonomicznego,stałasięźródłemdochodówipodniesienia
stopyżyciowejmieszkańców41.Wwymiarześrodowiskowymispołecznymproporcjete
byłyzdecydowanieodwrotne.Degradacjaśrodowiskaprzyrodniczego,zanieczyszczenia
iprzekształceniazasobówwodnych,przeciążeniatrasdrogowychispekulacjawhandlu
ziemią42,corazwiększezużyciesurowcówiniszczeniewarstwyozonowej,degradacja
poszczególnychobiektówprzyrodniczychikulturowych43–togłównezarzutystawiane
turystyce.Niekontrolowanaturystykapozaprzekształceniamiwśrodowiskunatural-
nym,degradacjąobiektówkultury,spowodowałarównieżzmianywśrodowiskuspo-
łecznym,wpływającwznaczącysposóbnaobniżeniepoziomużycialokalnychspołecz-
ności.Wmiejscowościachczyregionach,dlaktórychfunkcjaturystycznajestfunkcją
podstawową,prawiecałagospodarkaprzekształcasiętak,abyjaknajlepiejjąrealizo-
wać.Wzmożonyruchturystycznypowoduje,żezostajezakłóconynormalnyrytmżycia,
awpostawachizachowaniachgrupludnościmiejscowejzachodzązmiany.Następuje
zaniktradycyjnychwartości;kulturaregionalna,jakpiszeKrzysztofPrzecławski,
stajesiębardzoszybkokulturąsztuczną,skomercjalizowaną–traciswojeautentycznewartości.
Mnożysięprodukcjakiczu.Architekturazatracacechyregionalne–wielkienowoczesnehotele
powstająwszędziewtymsamymstylu.Zespołyartystycznemającorazmniejwspólnegozauten-
tycznymfolklorem44.
Negatywnywpływturystykinaotoczeniestałsiępodstawąjejkrytykiwliteraturze
przedmiotu45.Krytyka,którarozpoczęłasięjeszczewlatachsiedemdziesiątychubie-
głegostulecia,szczególniejaskrawouwidaczniałanegatywneskutkirozwojumasowe-
goruchuturystycznego.NaIIIMiędzynarodowymKongresieŚwiatowejOrganizacji
TurystykiwManiliw1980r.stwierdzono,żeturystykawogólnymrozrachunkuopła-
calnościprzynosiwięcejszkódniżkorzyści46.
Krytykabiznesuturystycznegozbiegłasięwczasieztoczącąsięnaforummiędzyna-
rodowymdebatą,dotyczącązasadipolitykizrównoważonegorozwoju.Ideata–funk-
cjonującawwielumiędzynarodowychdokumentach47iprzyjętaprzezwielepaństw
39J.Krippendorf,Towardsnewtourism…,s.311.
40Turystykęjakozjawiskogospodarczeporazpierwszyzdefiniowaliekonomiściszwajcarscy(S.A.Bąk,
Promocjaproduktuturystycznego…,s.26).
41K.Przecławski,Człowiekaturystyka.Zaryssocjologiiturystyki,ALBIS,Kraków1997,s.83.
42M.Drzewiecki,Agroturystyka.Założenia–uwarunkowania–działania,InstytutWydawniczy„Świa-
dectwo”,Bydgoszcz1995,s.16.
43J.Kamieniecka,Ekopolitykawturystyce.Raportozmianachmożliwychipotrzebnych,raport2,Insty-
tutnaRzeczEkorozwoju,Warszawa1998,s.14.
44K.Przecławski,op.cit.,s.90.
45I.Jędrzejczyk,Nowoczesnybiznesturystyczny…,s.27.
46Ibidem,s.28.
47Najbardziejznaczącymznichbyłtzw.raportBrundtland(Brundtland’sReport)pt.:„Naszawspólna
przyszłość”,przygotowanyw1987r.przezŚwiatowąKomisjęds.OchronyŚrodowiskaiRozwojuOrgani-
zacjiNarodówZjednoczonych.JegonazwapochodziodnazwiskaprzewodniczącejKomisjiONZdoSpraw
ŚrodowiskaiRozwoju,któraw1987r.opracowałaraport,izarazempremieraNorwegii,paniGroHarlem
Brundtland.Byłonnajbardziejznaczącymdokumentem,wktórymideazrównoważonegorozwojuzostała
przedstawionanaforummiędzynarodowym,gdyżtowłaśniewnimporazpierwszyzostałużytyterminsus-
tainabledevelopment(zrównoważony,rozważny,trwałyrozwój)naokreśleniepożądanegomodeludalszego
rozwojucywilizacji.Termintendałpodwalinyistałsięmyśląprzewodniąglobalnejdyskusjint.środowiska
