Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Metodologiabadańilościowych
33
Drugimetapemjestskonstruowaniebazyempirycznej,czylipróbylosowej
zpopulacji.Wkontekścieniniejszegobadaniapowinnasięonaskładaćzaktów
prawnychuchwalonychwokreślonymprzedzialeczasu.Najpierwnależyzgro-
madzićodpowiednieinformacjenatematczynników(zmiennych)przewidzia-
nychwprzypuszczeniachteoretycznych,anastępnieprzekształcićjewpostać
liczbową.Otrzymanawtensposóbbazadanychstanowimateriałempiryczny,na
którymzostanądokonaneobliczeniaitestystatystycznehipotez.
Trzecimetapemjestwłaściwaweryfikacja(test)każdejhipotezy,jakicałej
teorii.Najpierwnależyprzyjąćmetodęilościową,zapomocąktórejzostanieona
przeprowadzona,czyliwniniejszejrozprawie-korelacjęiregresjęlogistyczną.
Następniewybierasięstatystykętestową,przyużyciuktórejbędziebadanaistot-
nośćstatystycznacałegomodeluiprognozowanychzwiązkówmiędzyzmienny-
mi.Wkorelacjiiregresjilogistycznejsąto,codozasady,statystykiorozkładzie
chi-kwadrat(χ2),októrychbędziejeszczemowa.Napodstawiewcześniejskon-
struowanejpróbyobliczasięwartośćstatystykitestowej,poczymnależywyzna-
czyćtzw.prawdopodobieństwotestowep(p-value,p-wartość,granicznypoziom
istotności),tojestprawdopodobieństwootrzymaniawartościstatystykitestowej
większejniżzaobserwowanejlubjejrównej,przyzałożeniuprawdziwościH
0.
Imp-wartośćjestwiększa,tymbardziejH
0jestprawdziwaiviceversa-mała
p-wartośćświadczyofałszywościH
0.Natymetapiemożnajednakpopełnićdwa
błędy:błądIrodzajupolegającynaodrzuceniuH
0,którawrzeczywistościjest
prawdziwa,ibłądIIrodzaju,gdyprzyjętazostaniefałszywaH
0.Wceluichmi-
nimalizacjinależyokreślićtzw.poziomistotnościα,uznaniowowynoszący0,05
(5przypadkówna100),którywyznaczamaksymalniedopuszczalneprawdo-
podobieństwoichpopełnienia;inaczejmówiąc,maksymalneprawdopodobień-
stwo,dlaktóregobadaczjestwstaniezaakceptowaćwłasnąhipotezęjakopraw-
dziwą.Wniniejszejrozprawieprzyjętojednakα=0,10.Zakładasię,żejeśli
p-wartość≤α,tomożnaH
0odrzucić,agdyp-wartość>α,toniemapodstawdo
odrzuceniaH
0.
Wrzeczywistościjednakobliczaniep-wartościjestbardzoskomplikowa-
ne,dlategokorzystasięztablicrozkładudanejstatystyki.Wprzypadkuroz-
kładuchi-kwadrattablicazawierawwierszachstopnieswobody(df=k-1,
gdziek-liczbawartościwzmiennejzależnej,czyliwregresjilogistycznej2,bo
0i1),wkolumnachpoziomyistotności,ajejwnętrzestanowiąwartościkrytycz-
ne,czyliliczbyodcinającenawykresierozkładuskrajnepole(zwaneobszarem
krytycznym),wktórymznajdująsięmałoprawdopodobnewynikistatystykidla
danegopoziomuistotnościskutkująceodrzuceniemH
0.Postępowaniewygląda
następująco:najpierwnależyodczytaćwartośćkrytycznąchi-kwadratdlaprzyję-
tegobłęduIrodzaju(poziomuistotności)α=0,10(χ2
krytyczne),anastępnieporów-
naćjązwcześniejotrzymanymwynikiemstatystyki(χ2
otrzymane).Jeżeli:
1)χ2
otrzymane≥χ2
krytyczne-odrzucasięH
0,wykazującprawdziwośćH
k;
2)χ2
otrzymane<χ2
krytyczne-niemapodstawododrzuceniaH
0,H
kjestfałszywa.
