Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział10POWSTANIENEURONÓW
Przesunięcietoprowadzidorozjaśnieniapoprzeciwle-
głejstroniejaja,gdziemożnazobaczyćtzw.szarypół-
księżyc,któryrośnieniczymksiężycwnowiu.Szary
półksiężycznajdujesiępotejstronieżabiegozarodka,
którastaniesięstronągrzbietowąprzyszłejkijanki.Mo-
żemyteraznarysowaćkolejnąlinięodstronygrzbietowej
dobrzusznej.Teciemne,jasneiszarestrefyutrzymująsię
doczasu,kiedyzarodekżabyosiągniestadiumrozwoju
zwaneblastulą.Blastulatozłożonazkilkusetkomórek
kulazjamą,wypełnionąpłynem,wśrodku.Ludzkieza-
rodkiosiągająstadiumblastulipoupływiemniejwięcej
tygodniaodzapłodnienia.
EmbriologowiezkońcaXIXwiekuchcielizrozumieć,
wjakisposóbtakulakomórekprzekształcasięwmałą
kijankę,zaczęliwięcobserwowaćkomórki,któremia-
łystałelokalizacjeookreślonychwspółrzędnychnaosi
animalno-wegetatywnejigrzbietowo-brzusznej.Barwili
komórkitrwałymipigmentamiinotowali,gdzietrafiał
pigment.Takieeksperymentyprzeprowadzasiędziśnaza-
jęciachzembriologiinacałymświecie,dziękiczemustu-
dencisamimogąodkrywaćpochodzenietrzechwielkich
listkówzarodkowychembrionukręgowców:ektodermy,
mezodermyiendodermy(odgreckichsłówoznaczają-
cychwarstwęzewnętrzną,środkowąiwewnętrzną).Jas-
nawegetatywnajednatrzeciablastulistajesięendodermą,
zktórejwywodzisięprzewódpokarmowyijegoukłady
narządów.Równikowajednatrzeciapomiędzybiegunami
animalnymiwegetatywnym,zawierającaszarypółksiężyc
postroniegrzbietowej,stajesięmezodermą,któradaje
28