Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
posag,któryskładałsięgłówniezpieniędzylubnieruchomości.Ojciec
dziewczynybyłzobligowanydowydaniajejposagu,nawetjeślita,bez
jegozgody,samawybrałasobiemałżonka.Pozaposagiemświeżo
upieczonejmężatceprzekazywanorównieżtakzwanąwyprawę,
składającąsięzdwóchczęści.Pierwsząstanowiłagerada,doktórej
zaliczanogłównieklejnoty,odzieżczypościel.Upewnejmieszczki
zSulmierzycwWielkopolsce,AnnySpini,nageradęskładałsię:
[…]garniecgorzałczanyzpokrywkąirurami,kazjaczka,letnik,trzycienkie
koszulki,trzyprzytyczki,minderakkożuchowy,fartuch,trzypołycienkiegopłótna,
dwiepaczesnegoijednazgrzebnego40.
Drugączęśćwyprawyzwanoszczebrzuchem.Obejmowałongłównie
naczyniaisprzętydomowe.Dlaczegokobietyprzyzawieraniu
małżeństwaotrzymywałyzdomuażtrzyróżnezbiorydóbr?
Małżeństwoówcześniebyłowdużejmierzetransakcją.Żonawnosiła
domałżeństwaposag,którywraziejejśmierciprzejmowałmąż.
Zdrugiejstronymążbyłzobowiązanyprzekazaćmałżoncewiano,
którewnajgorszymprzypadkupowinnobyćrównejejposagowi.
Wsytuacjigdytoonzmarłpierwszy,żonamiałaprawodotegowiana.
Geradęwspadkuotrzymywaływpierwszejkolejnościcórkijeszcze
niewydanezamąż,awrazieichbrakuprzypadałaonadalszym
krewnymzestronymatki.NapoczątkuXVIwiekukrólZygmuntStary
zmieniłwKrakowietęzasadę,takbywprzypadku,gdywrodzinie
córekniebyło,geradęmogliodziedziczyćsynowieimążzmarłej.
Podobnerozporządzeniawprowadzanonastępniewinnychpolskich
miastach.Byłotokorzystnedlacałejrodziny–wkońcugerada
obejmowałalicznesuknieczyklejnoty,któredotanichnienależały.
Wprzypadkumężczyznnapodobnejzasadziejakgeradadziałał
hergewet.Wjegoskładwchodziłygłównieojcowskieszatyibroń,
któremogliodziedziczyćtylkosynowielubmęscykrewni41.Jednak
wartośćhergewetubyłazwykleznacznieniższaodwartościgerady,
