Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
B.Oelszlaeger.Jakuczyćuczeniasię?...
Rousseau,Spencerainowąliteraturę,psychologiidzieckadotyczącą.Gdybypo-
temarkanastałymlądzieosiadła,ludzieniebudowalibyjuższkół,leczsadzili
winnice,wktórychzadaniemnauczycielabyłoby»zbliżaćgronawinnedowyso-
kościustdziecka«,nie,jakdzisiaj,poićichstokrotnierozcieńczonymmoszczem
winnym.
Wielkimajedynymzadaniemszkołyjestuczynićsię
zbyteczną;wmiejscesystemuischematuwprowadzićżycieiszczęście,co
znaczytakże–innymisłowy–czynnośćsamodzielną”(E.Key,Stuleciedziecka,
[w:]Źródładodziejówwychowaniaimyślipedagogicznej,t.3,ks.1:Myślpedago-
gicznawXXstuleciu,wybórioprac.S.Wołoszyn,przeł.I.Moszczeńska,Kielce
1998,„Strzelec”,s.54).
Szkołętłumiącąsposóbmyśleniaiodczuwaniauczniów,jejdogma-
tyzm,formalizmirygoryzmpoddałkrytyceLudwikGurlitt.Zażądał„wy-
chowanianaturalnego”,
wbezpośrednimkontakciezprzyrodą,wwiejskimotoczeniu,wpolu,wlesie,
nadrzekami,wśródgór15.
Stwierdził,żegłównym
zadaniemkształcenianiejestwielowiedza,alemożliwiepełnyrozwójindy-
widualnejosobowości16.
Pewnepróbywprowadzeniawłaśnietegotypuzmiandoszkółpod-
jęlipodkoniecXIXwiekuzałożycieletzw.wiejskichdomówwychowania
wAnglii,FrancjiiNiemczech.Przyjmowałyone
zapodstawęhasłaswobodnegowychowaniaisprzeciwiałysięurabianiuszko-
łytradycyjnej17.
Itak,naprzykładszkołazałożonaprzezCecilaReddiego(Anglia)mię-
dzyinnymikładłanacisknawszechstronnyrozwójindywidualnydzieci
istosowaniewprocesieedukacjimetodposzukujących.„Celemnaukinie
byławielowiedza,aleraczejrozwójinteligencji”18.Nowymelementembył
teżbrakklasyfikacjiuczniów.Podkoniecrokusporządzanotylkocha-
rakterystykęichosiągnięć,oczymdowiadywalisię,gdykończyliszkołę.
Możemyzatemzauważyćpierwszepróbywpływunakształcenieuczniów
nieprzezoceny.
15K.Sośnicki,Rozwójpedagogiki...,dz.cyt.,s.46.
16Tamże.
17Tamże,s.49.
18Tamże,s.51.
