Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rokorozumianapolitykaijejprzejście,zapośrednictwem„nauko-
wegoświatopoglądu”
,wpolitycznośćwiedzy.Książkaniniejszazaś
proponujespojrzenienametodywyjaśnianiaobrazówwperspekty-
wie„wewnętrznej”historiinauki,czylitakiej,któratłumaczyzmiany
wnauceodstronykwestiiwyznaczanychprzezfilozoficznyime-
todologicznynamysłdotyczącyjejmeritum.Motoremtychzmian
pozostajenadrzędnatroskaonaukowąprawomocnośćteorii,sku-
tecznośćmetodbadawczychiwiarygodnośćwyjaśnień.Impulsem
pobudzającymrozwójmetodologiibadańnadobrazembyłysytu-
acje,gdystosowanenarzędziametodyczneokazywałysięzawodne,
auzyskiwanewynikiniepewneczywątpliwe.Potwierdzasięnatym
polutezaPoppera,że„najbardziejowocnedebatymetodologiczne
byłyzawszeinspirowaneprzezokreśloneproblemypraktyczne,wo-
becktórychstająbadacze”22.Ujmująchistorięmetodwyjaśnianiaob-
razówwperspektywiemetodologii,ściślezwiązanejz„wewnętrzną”
historiąnauki,niepróbujęważyćracjianitymbardziejrozstrzygać
między„eksternalistycznym”a„internalistycznym”podejściemdo
dziejówhistoriisztukijakodyscyplinynaukowej.Niewidzętakiej
potrzeby,ponieważobieperspektywytraktujęrównorzędnieityleż
alternatywnie,cokomplementarnie,uważamjezataksamozasadne
ipoznawczoowocne23.Ukazująonedwiestronytegosamegomedalu
iwzajemniesiędopełniają,ajakpowiedziałbyPopper,zistotyrzeczy
sątotylko„bardziejlubmniejinteresującepunktywidzenia”24.
NazwiskoErnstaH.Gombrichawtytuleksiążkiidentyfikuje
omawianąepokęmetodologiihistoriisztuki,jakąbyłwiekXX,nie
tylkowwymiarzeczasu–długiokresżyciauczonego(1909–2001)
obejmowałniemalcałośćubiegłegostulecia–leczprzedewszyst-
kimwsensiemerytorycznym,najściślejzwiązanymztematykątego
studium.Zpunktuwidzeniaodniesieńhistoriisztukidofilozofii
22
K.R.Popper,Nędzahistorycyzmu,op.cit.,s.63.
23
Problematykęrelacjimiędzywewnętrznąazewnętrznąhistoriąnauki(inter-
nalizmemieksternalizmem)zakreśliłTomasKuhn,TeHistoryofScience,
w:InternationalEncyclopediaoftheSocialSciences,Vol.14,ed.D.L.Sills,New
York1968,s.74–83.PolemiczniewstosunkudoKuhnatemattenrozwinąłImre
Lakatos,HistoryofScienceandItsRationalReconstructions,„PSA:Proceed-
ingsoftheBiennialMeetingsofthePhilosophyofScienceAssociation”1970,
s.91–136.
24
K.R.Popper,Nędzahistorycyzmu,op.cit.,s.148.
23
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
