Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stworzeniemoddzielonymodresztyprzyrody
,żyjącymw„prawdziwej”
rzeczywistości,którąreprezentujekultura.Miejsce,wktórymprzebywa,
stajesięświęte,czyliodseparowaneodgroźnejnatury
.Jednymsłowem,
dziękipowtarzaniuboskichwzorcówczłowiekczujesiębezpieczny
,ale
poczuciebezpieczeństwaniejeststałe.Istotaludzkamusicałyczasnad
nimpracować,wciążuświęcającświatorazsiebie.„Człowiekreligijny
niejestdany:ontworzysamsiebie,zbliżającsiędowzorcówboskich”5.
Mitnakazujeswoimwyznawcomciągłestanowienierzeczywistości,
permanentnenadawanieipodtrzymywanietożsamości.Człowiekreli-
gijnychcebyć„człowiekiemnaprawdę”.Abysięnimstać,musipowta-
rzaćboskiewzorce,ukazanewmitach.Naśladującje,upodabniasiędo
bogóworazherosów.Dziękitemuzdajesobiesprawęztego,kimjest
iposiadapoczuciesensuswojegożycia.Stajesięczęściąrzeczywistości,
mikrokosmosem,którypodtrzymujeorazodzwierciedlamakrokosmos.
MimożeEliadeopisujemitsakralnywspołeczeństwachpierwot-
nych,możnagorównieżodnaleźćwewspółczesności.
Mitniezawszeprzejawiasięwsposóbdosłowny
,jakousankcjonowana
przezmochierofaniiopowieśćowalorachsakralnych.Zmitemmamydo
czynieniawszędzietam,gdziedająosobieznaćpotrzeby
,któreonwłaśnie
zaspokajanajskuteczniej.Dlategoodgrywatakistotnąrolęwsferzedziałań
politycznych6.
Mitwystępującywspołeczeństwachpierwotnychniejestkojarzony
znowoczesnymisystemami,którewydająsięopieraćnaracjonalizmie.
Mimotomożnazauważyć,jegoelementywciążwnichobecne.
Oczywiścieniktjużniewierzywbóstwainieodtwarzaświatawedle
starychwierzeń,alemitwciążjestżywy
,oddziałującnapolitykę,anawet
stającsięjejopoką.Nietojużjednakmityegzotycznychspołeczeństw
pierwotnychczymitologiastarożytnychGreków,aletozupełnienowe
historie.Każdaepokatworzybowiemswojewłasnemity
,wspierające
panującyporządek.
Partiakomunistycznarównieżpotrzebowałamitu,abymócnarzu-
cićswojąwolęspołeczeństwurosyjskiemu.Podrugiejwojnieświatowej
5Ibidem,s.109.
6S.Filipowicz,Mitispektaklwładzy,Warszawa1988,s.7.
19