Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mitstajesięzatemprzydatnynietylkowreligii,aletakżewpo-
lityce.Dziejesiętakdlatego,gdyżwcześniejtedwiedziedzinybyły
sobietożsame.Ładkosmicznyrównybyłładowipolitycznemu.
WczasachnowożytnychdrogireligiiipolitykiwEuropieoficjalnie
sięrozeszły
,aleichzasadaniezmieniłasię.Wdalszymciąguopierają
sięonenakoncepcjiładu.Wceluutrzymaniaporządkuświata,na-
leżypowtarzaćkosmogonię,naśladowaćwzorce,byćbliskosacrum.
„Pojęcieładujestrdzeniemświadomościpolitycznej.Towokółniego
krystalizująsięrozmaitesformułowaniaprecyzująceodczuciefunda-
mentalnejdychotomii–ładuibezładu”11.Tymsamympolitykaprzed-
stawiaspołeczeństwusprawęnastępująco:należywspieraćwładzęijej
działania,utrwalaćistanowićkosmos,niemakutemualternatywy
innegoporządku,alternatywąjestjedyniebezład.Jeżeliniepójdziesię
drogąpanujących,jedynymwyjściembędziepogrążenieświatawcha-
osie.Niemaznaczenia,żekulturaniejestpierwotnaiżetreśćmitu
niejeststrictereligijna.
Mitypojawiająsięwróżnychkulturach,wróżnychfazachichrozwoju.
Mitmożemiećwielerozmaitychwcieleń.Różnorodnośćniewykluczawca-
lepewnejcharakterystycznejtypowości.[ł]Mitjestniezastąpionywswo-
istym„oswajaniuzrzeczywistością”.Stwarzaszczególnąformułępartycypa-
cji,pozbawiającekwiwalentnejalternatywy12.
Mitmawięccharakternormatywny:„Rozwiązaniereligijneustana-
wiazachowaniewzorcowe,toteżzmuszaczłowieka,byobjawiłsięjako
zarazemrzeczywistyiuniwersalny”13.Wszelkieodchyleniaodjegona-
kazówsązagrożeniemdlaświata,mogączburzyćjegoporządek.Od-
twarzaniemitu(np.jegorecytacja)tozarazemodtwarzaniekosmogonii,
powrótdostanupoczątków,którystanowijedynyrzeczywistyporządek.
„Recytacjamitupochodzeniamazmusićryż,abywzeszedł[ł]Wsposób
magicznyzmuszasięgodopowrotukupoczątkom,toznaczydopono-
wieniaswojejpierwotnejkreacji”14.
11Ibidem,s.10.
12Ibidem,s.15.
13M.Eliade,Mity…,op.cit.,s.11.
14M.Eliade,Aspektymitu,tłum.P
.Mrówczyński,Warszawa1998,s.21.
22
