Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znalazłpracęwbiurzearchitektonicznymKarlaSchauma38.Wramach
obowiązkówopracowywałplanyobiektówprzemysłowychidomów.
Powołanywmarcu1943rokunafrontK.Schaum,poleciłJana
KossowskiegoiJanaKozędopracywMiejskimUrzędzieBudowlanym,
zzastrzeżeniem,żekiedywrócidoBydgoszczy,pracownicycipowrócądo
jegoprzedsiębiorstwaarchitektonicznego39.
PracęwurzędzieJanKossowskipodjął1maja1943rokuizatrud-
nionybyłtamnastanowiskuurzędnikapomocniczego(Kriegshilfsange-
stellter)40.
Napoczątkusierpnia1944rokuzostałwysłanyprzezhitlerow-
cówdoprzymusowegokopaniarowówwokolicachToruniaiGrudziądza.
Wstyczniu1945roku,popowrociedowyzwolonejBydgoszczy,wypo-
sażonywdokumentzpieczęciąwładzwojskowych,iwsanki,ruszyłna
piechotęnaposzukiwaniecórkiDanuty,pracującejjakosłużącanawsi
wŁukowcu(około30kmnapółnocodBydgoszczy).Wrazzcórkąwrócił
doBydgoszczy41.27stycznia1945rokuJanKossowskizgłosiłsię„dodys-
pozycjitworzącychsięwładzmiejskich”izostałkierownikiemOddziału
RozbudowyiUrbanistyki,awmarcu1946rokuarchitektemmiejskim42.
15sierpnia1946rokunawłasnąprośbęzwolniłsięzUrzęduMia-
sta43izałożyłwłasnebiuroarchitektoniczne.Próbaniezależnościoka-
załasiękosztownaarchitektpłaciłpodatkinietylkoodprowadzonej
działalności,aleteżodnadmetrażuzapracownięprojektową.Dodatko-
wo,zpowodudonosuowspółpracyzNiemcamiwczasieokupacji,musiał
udowadniaćswojąniewinnośćiznaleźćświadków,którzypotwierdzili,że
podczasIIwojnyświatowejJanKossowski„odmówiłprzyjęciaobywatel-
awlatach1935-1936wgprojektówarchitektawzniesionobiuraipawilonwystawowyfirmy
J.Pieckaprzyul.Sobieskiego8.
3;WpracowniarchitektonicznejK.SchaumaznalazłzatrudnienieteżJanKoza,wcześniej
pracującyuJanaKossowskiego.
39Ibidem;świadectwopracyJ.KossowskiegowystawioneprzezKarlaSchauma22kwietnia
1943r.
40APB,AktamiastaBydgoszczyzlat1939-1945(dalej:Ak.m.B.1939-1945)[Sprawyperso-
nalneiwykazyurzędnikówirobotnikównarodowościpolskiejzatrudnionychwZarządzie
MiejskimwBydgoszczy],sygn.5045;wpiśmiez15kwietnia1943r.wyższyinspektormiejski
(Stadtoberinspektor)Gripskampdonosi,żearchitektKossowskiniestawiłsiędotądwdziale
kadrUrzęduMiejskiego,cotłumaczyłtym,żestawisięzakilkadni,bomusiukończyćroz-
poczętepraceflprzyarchitekcieSchaumie”.
41K.Marcysiak,op.cit.,s.80;autorkawspomina,żeJ.Kossowskipracowałwmiejscowości
Popioły,dziśjużnieistniejącej.
42KomisjaWeryfikacyjna,sygn.57;uwierzytelnionyodpisZarząduMiejskiegowBydgoszczy,
podpisprezydentamiastaJózefaTwardzickiego.
43APG,KomisjaWeryfikacyjna,sygn.57;uwierzytelnionyodpisZarząduMiejskiego
wBydgoszczy,podpisnaczelnikawydziałuogólnegoJózefaGepperta.
19