Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
międzyrywalizującymiblokamiirozwójhumanitarnychkontaktów,
azdrugiej–wyraźnienasiliłsiękryzyssowieckiegosystemupolityczne-
go,grożący(jaksiępóźniejokazało)upadkiemZSRR,odpowiedzialnyza
politykęreligijnąwkrajuszefKGBAndropowzwróciłuwagęnaRosyj-
skąCerkiewPrawosławną.Byłaonajużdoświadczonym,godnymzaufa-
niaagentemdosprawrealizacjipolitykireżimu,którątymrazempowin-
nosięokreślićjakoneoimperialną.Przytymnajwyraźniejzanajsłabsze
ogniwoimperiumsowieckiegobyłauznawanaUkraina,akonkretniej
–Galicja,gdziepoziomnarodowejreligijnościbyłwysoki,corzucałosię
woczynatlepozostałychobszarówZSRR,którywłaśniewtedyzaczął
byćpromowanyprzezpropagandęsowieckąjako„krajmasowegoate-
izmu”,cozresztąnieodbiegałodalekoodrealnegostanurzeczy.Inagle
w1973rokuwydarzyłosięcoś,cowżadensposóbniemieściłosię
wgranicachoficjalnejsowieckiejpolityki„walkizreligijnymiprzesąda-
mi”.Amianowicie,najwyższawładza(takiedecyzjepodejmowanowte-
dynapoziomieBiuraPolitycznegoKCKPZR)zezwoliłatrzykrotnie
zwiększyćnabórstudentówdotrzechistniejącychwówczas(wZagorsku,
LeningradzieiOdessie)seminariówPatriarchatuMoskiewskiego,przy
czymrolęlideraogrywałoseminariumleningradzkie,będącepodkuratelą
metropolityNikodemaRotowa.Przytymwiększośćkandydatówwtych
inastępnychlatach,ażdokońcalatosiemdziesiątych,pochodziłazZa-
chodniejUkrainy,główniezGalicji11.Rzeczjasna,miałotonaceluob-
sadzenieGalicjikadramiduchowieństwawychowanegoprzezpatriarchię
moskiewską,abywyeliminowaćwszelkieszanseodrodzeniatamUkraiń-
skiejCerkwiGreckokatolickiej.Zresztą,tejostatniejudałosięwzłymdla
niejokresie(1945–1989)uporządkowaćswoje,całkiemefektywne,kon-
spiracyjnedziałaniewGalicji.Jejwpływumocniłsięrównieżwśródza-
granicznejdiaspory,gdziewychowanocałąplejadęwysokowykwalifi-
kowanychkadrkościelnych,gotowychdoskutecznejpracywojczyźnie.
Takżenagłezmianywsowieckiejpolitycereligijnejwlatach1989–1990
nietylkoniezaskoczyłyCerkwigreckokatolickiej,alezapewniłyjejtry-
umfalnypowrót.Wzwiązkuztymwartopodzielićsięjeszczejednąob-
serwacją,którąwpełnimożnaocenićdopieroteraz.Pośródlicznychgali-
cyjskichabiturientówseminariówiakademiiPatriarchatuMoskiewskiego
11Przeprowadzoneprzezemniejeszczew1985rokuwLeningradzkimSeminarium
Duchownymbadaniesocjologicznepokazało,żestudencizUkrainy,główniezGalicji,
stanowiąpięćdziesiątosiemprocentuczącychsiętam.Natentematzob.mójartykuł:
ОсовременномсостоянииРусскойПравославнойЦеркви,„Социологические
исследования”1987,nr4,s.35–43.
