Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
giejzaśprzyjętyprzezwieluliteratówkonformistycznypaktzobowiązującą
politykąkulturalnąpaństwa,ostatecznieniepozbawionypeerelowskich
kwantyfikacji.
NakartachswychutworówDybowskinawiązywałdowieluistotnych
wydarzeń.Zewzględunalokalnysentymentsporouwagiautorpoświęcił
tematomkaliskimwdwupowieściachocharakterzeregionalnym,którymi
GorącewicioprehistorycznychdziejachKalisza,atakżeSagagrodunad
Prosną-opisującaKaliszwlatachokupacjihitlerowskiej.Pisarzsięgałrów-
nieżdodawnejGrecjiwutworachŚwiatłonadHellaiOcalenieSyrakuz
przywołującotoczenieSokratesaiPlatona.Najlepszeliterackoinajchęt-
niejczytanebyłyjegoksiążkizcyklu„jagiellońskiego”,awięcHołdPruski,
BłazenstaregokrólaiWieżaCzarnejKsiężniczkitaostatniapoświęcona
zawiłym,głośnymismutnymdziejomHalszkinaOstrogu.Dopełniajepo-
wieśćWojennypanoStefanieBatorym,gdzieDybowskidajepanoramę
społecznązromansemtypu„płaszczaiszpady”.Toniewszystko,bojesz-
czepowieściopowstaniulistopadowym,oKomunieParyskiej,opowiadania
pisanegwarązKaliskiego,publicystyka,esejeotwórczościNorwidaiRo-
stworowskiego,godnyuwagijestrównieżnurtautobiograficzny,który
wprowadzanaswszczegółyniełatwegoiburzliwegolosupisarza11.
Zewzględunaspecyfikętwórczościdladzieciimłodzieży,jejfunkcjo-
nalnąszczególność,nieanalizujęprozyDybowskiegopoprzezwyznaczniki
tejodmianyliteratury,któraniepowinnabyćocenianawedługkryteriów
właściwychjedyniedlaliteraturoznawcy.Jesttoprzecieżdziedzinaoparta
wdużejmierzenapewnychtendencjachpedagogicznychipsychologicz-
nych,dlategodokładnaanalizatejtwórczościwymagałabyużyciakwalifika-
torówtypowychtakżedlainnychdyscyplinnaukowych.Ztychwłaśniepo-
budekobszarmoichzainteresowańbadawczych,dotyczącychpowieściopi-
sarstwaDybowskiegoadresowanegodomłodegoodbiorcy,ograniczasię
zasadniczodosposobówkonstruowanianarracji,budowaniatytułów,
wprowadzaniamottitp.Przyjmując,typczytelnika,doktóregoautorkie-
rowałswojepowieści,jestwbrewpozorombardzowymagający,starałem
siępokrótceprzedstawićretorykętejtwórczości,abymócpokazaćrozmaite
zabiegiperswazyjne,jakiestosowałautor,byprzyciągnąćuwagęmłodego
czytelnika,zatrzymaćgoprzylekturzeiułatwićwłaściwezrozumienieutwo-
ru.
11Współcześnipolscypisarzeibadaczeliteratury…,s.229-232.
13