Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
I.PRODUKCJAJEDWABNYCHTKANINODZIEŻOWYCH
...CałyŚwiatzgadzasięnatęnayważnieysząPrawdę,iżRękodziełaiFabryki,Kraykaż-
dyczyniąszczęśliwym,azatemprzekonywasięnaymocnieyoPotrzebie,oUżyteczno-
ściOnych...
ArtykułIII-OFabrykachKrajowych,
DziennikHandlowy,styczeń-marzec1786,
nr1-3,s.30.
Wiekosiemnasty,awrazznimrozwijającasięprodukcjarozmaitychtowarów,corazwyraźniej
dzieliłyryneknadrobnychrzemieślników-prowadzącychjednolubkilkuosobowewarsztaty,nie-
wielkichwytwórcówdziałającychpoprzezmałemanufakturyorazdużecentraprodukcjiskupione
wformiejednejdużejmanufaktury,zespołumanufakturlubrozbudowanegoośrodkaprodukcyjne-
gozwanegoogólniefabrykąlubfabrykami3.Wytwórcywcielaliwżyciemyślioświeceniowe,które
osiemnastowiecznąEuropękierowaływstronęrozwojuopartegonahandluiprodukcji.Wnich
upatrywanoźródładobrobytumiast,państwicałegoświata.Rozwójprodukcjiorazhandludawały
szansęnawzbogacaniesię,wzmagałyprzepływtowaróworazpieniędzy.Corazlepiejdostrzegano
iwykorzystywanozależnościgospodarczepomiędzyregionamiikrajamibudującwtensposóbsieć
kontaktówhandlowych.Jeśliimpulsdziałaniaprzełożyćmiałsięnazakładanienowychmanufaktur
czyfabryk,towkonsekwencjiwiększynapływproduktówprzyczyniałsiędowzrostuhandlu.
Wzmożonyobróttowarami-krajowyizagraniczny-rosnącakonkurencjaorazrozwójośrod-
kówmiejskich,wktórychkwitłhandelwpływałynaewolucjęstanukupieckiego.Jegorzemieślnicze
pochodzeniełączącewminionychstuleciachjednocześniewyróbisprzedażproduktówwłasnych,
wosiemnastymwiekudotyczyłojużtylkodrobnychrzemieślników-sklepikarzylubpojedynczych
wielkichskładówtowarów-oferującychzazwyczajjedenrodzajtowaru,którypochodziłodjedne-
goproducenta4.Tylkowysokowyspecjalizowaniwdużejwymianiehandlowejkupcy-pośrednicy
mogliskupićsięnaobsłudzewąskiejgrupyproduktów.Większośćznichwcodziennejpracyzaj-
mowałasiępozyskiwaniem,dystrybucjąisprzedażąróżnychgruptowarówcodziennejpotrzeby,jak
ibardziejluksusowych.Kupcywrazzpośrednikamistanowiliosobnągrupęzawodowązarządzającą
3
4
Wosiemnastymwiekuniestosowanorozróżnienianamanufakturyifabryki,dlategotepojęciaczęstobyły
stosowanezamiennie.PodkoniecXVIIIwiekuokreśleniefabrykacorazczęściejodnosiłosiędonowychform
produkcjiprzemysłowej,anietradycyjnej-ręcznej-manufakturowej.Źródło:BraudelFernand,Grywymiany.
Kulturamaterialna,gospodarkaikapitalizmXV–XVIIIwiek,tom2,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa
2019,s.261,287.
BraudelFernand,Grywymiany.Kulturamaterialna,gospodarkaikapitalizmXV–XVIIIwiek,tom2,Państwowy
InstytutWydawniczy,Warszawa2019,s.47-52.
