Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
maznaczeniaizacytowałjakiśustępzTory”55.Nie
wszyscymielimożliwośćukrywaniasię–trzebabyło
miećpieniądze,kontaktyzPolakami,znaćjęzykpolski
ichrześcijańskieobyczaje.Ważnąrolęodgrywałyteż
kompetencjeintelektualneipsychologiczne–refleks,
inteligencja,umiejętnośćpanowanianadsobąiprzede
wszystkimczujność,baczenienakażdemożliwe
zagrożenie.Niebagatelnąsprawąbyłrównież„dobry”
wygląd,któryumożliwiałbardziejsamodzielne
funkcjonowanieiposzukiwanieratunku.Wygląd
„ujemny”56skazywałnakryjówkizamknięteiwiększą
zależnośćodinnych.
Poszukiwanieratunkubyłotakżetrudne
psychologicznie,byłoraczejczymśrzadkim
iwyjątkowym.Możnasformułowaćtezę,żeci,którzy
chcielisięratowaćiszlipodprąd,tojednostkizjakichś
powodówniezwykłe,motywowanedoratowaniasię
wewnętrznielub–znowu–poczuciemodpowiedzialności
zainnych,najczęściejzadzieci.Motywacjedoratowania
przychodziłyczasemzzewnątrz,działaniapodejmowano
podpresjąinnych,wwypadkudziecioczywiścieczęsto
poprostudecydowalizanierodzice.Niektórzyzmuszali
swojedziecidoratowaniasię.IsraelHercwspominał
dzieńwysiedleniawParysowie:„Mojamamapowiedziała:
«Jajużjestemstara,wyratujciesię».[…]Wrazzmoim
bratemiszwagremprzeszliśmyprzezkordon,
uciekliśmy”57.PodobniepostąpiłamatkaChai
SzczerańskiejzWilna:„Piątegolistopada1941roku
ogodzinie12wdzieńrozpoczęłasięstraszliwaakcja.
Litwinizaczęlikrzyczeć,żebysięubieraćiiść.Woczach
uwszystkichpojawiłysięłzy,aumamyoczyzrobiłysię
