Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Razjeszczewsprawienazwyszafir…
3.3.Oczy[nGłębszymioczustałysięszafiry,/Iprędszafalabiałościna
łonie”(WSzwPI,214)]
Dośćwyraźnystatuswszczeblusemantycznymnazwyszafirwkontek-
ścieoczustanowi,podobniejakwwypadkuniebaiwody,barwa.Szafi-
roweoczywtwórczościSłowackiegoodsyłajądonastępującychzna-
czeń:Ikolorutakiegojakszafir,błękitne’,Iintensywnieniebieskielub
ciemnoniebieskie’,np.:
Wjejszafirowychoczachtwojabogobojność/Zostawiła
anielskośćdotądispokojność(MazPIII,37),
ObróciwszywięckuAnhellemuszafiroweoczyzalanełzami
wielkimi(AnhPI,253),
Zełząprzeczystąwszafirowemoku(WacPI,268).
Wdwóchostatnichcytowanychfragmentachszafiroweoczyłącząsięze
łzami.Przywołaneelementyobrazupoetyckiegopotęgująemocje,
wzmacniająwartośćdanejchwili.Jednakzestawienieoczuszafirowych
zełzaminienależydostereotypowychzabiegów.Raczejłączeniepereł,
łezorazoczunależydokonwencjonalnegoobrazowania11.Motywwią-
zaniakamieniszlachetnychzełzamidotyczywięcpereł,anieszafiru.
JaknotujeSMiTK,nperłyoznaczająłzy”-ztragediiEmilia[ś]Galotti(2,
7i8)G.E.Lessinga(SMiTK852).DodatkowoSSpoświadczatensam
przykładobokinnychcytatowychegzemplifikacji,amianowicie:nperły
oznaczająłzy”-npowiadaEmiliaGalottidomatkiwsztuce(1772)Lessin-
ga(2,7)”(SS311).Niejesttoodosobnionywypadekwliteraturze,m.in.
wJeruzalemwyzwolonej(4,76,12)Tassa,tł.PiotraKochanowskiego
(1618),czytamy:,,Mokreperły,którenajagodyjednapodrugiejkroplami
spadają”(zaSS311).RównieżwKrólu-Duchu(rapsodIII,3,128)Słowac-
kiegojednazcórekkrólaPopielastoi,,zperłamiwoczach”(SS311).
Cowartojednakpodkreślić,samabarwaszafiru,tzn.Ikoloruta-
kiegojakszafir’,wkontekścieoczujestdośćstabilnieutrwalonawjęzyku
poetyckim.Faktpotwierdzająprzykładycytatowezpóźniejszychepok,
m.in.SJPDrejestrujepoświadczeniamateriałowezinnychtwórców:
11ŁączeniełezzperłamiwystępujerównieżuromantycznychtwórcówMickiewicza
orazSłowackiego(szerzejnatentematzob.Andrejczyk2020,219-247,rozdziałPerła-
boskałza).
21
