Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Zagadnieniateoretyczno-metodologiczne
duręzeschematemkoncepcyjnym,obejmującymjejteoretycznezałożeniaicele
badawcze,jakwłaśnieanalizazawartości”1.
Inaczejmówiąc:analizazawartościnietylkoniezwalniabadaczaodmyśle-
nia,aleprzeciwnie—wymagaodniegoszczególnejdyscyplinyintelektualnej,
itowłaśniegłówniewfazieprzygotowawczej.Błędykoncepcyjno—teoretyczne
popełnionenasamympoczątkuakcjibadawczejprowadzonejinnymimetodami
możnapóźniejsprostować,anieprecyzyjnepojęciaikategorieuściślić;tesame
błędyiniedopracowaniawanaliziezawartościsąjużniedoodrobienia.
Kiedybadanyproblemzostałjużprzejrzyścieijednoznacznieokreślony(tzn.
kiedyżadenelementjegosformułowanianiebudziwątpliwości),poszczególne
kategoriecechzawartościsprecyzowane,ahipotezywyraźniesformułowane,
możnaprzystąpićdodrugiegoetapubadania,tzn.doichoperacjonalizacji;jej
celemjestustaleniewskaźników,żedanytekst,jegoelementlubzbiórtekstów
jestnosicielempewnejcechy.Jeżelizaśprzyjmiemy,żeznaczenietekstujestwy-
rażanebezpośredniowjakiejśformie(albojakotreśćwyższegorzędupośrednio
implikowaneprzezznaczenieprzypisywanetejformie),tomożnapowiedzieć,że
każdacechatekstumaswojeformalne(materialne)wykładniki,albożeokażdej
ceszetekstudecydujepośredniolubbezpośrednioobecnośćwnimpewnych
elementówformalnych.
Weźmydlaprzykładuhipotezę:nWpolskiejprasiecodziennejzainteresowa-
niekrajamisocjalistycznymidominujenadzainteresowaniemkrajamikapitali-
stycznymi”
.Operacjonalizacjatejhipotezywymagaprzyjęciazałożenia,żestopień
zainteresowaniagazetyjakimśkrajemodpowiadailościiczęstościpisaniaonim
orazsposobowieksponowaniatekstówiilustracji,któregodotyczą.Zkoleizgod-
nieztymzałożeniemwyjściowahipotezazostajerozbitanahipotezyskładowe:
1.gazetapublikujewięcejtekstówiilustracjidotyczącychkrajówsocjalistycz-
nychniżkrajówkapitalistycznych;
2.gazetaczęściejpublikujetekstyiilustracjedotyczącekrajówsocjalistycznych
niżkrajówkapitalistycznych;
3.wgazecieteksty(ilustracje)dotyczącekrajówsocjalistycznychsądłuższe
(większe)niżdotyczącekrajówkapitalistycznych;
4.tekstyiilustracjedotyczącekrajówsocjalistycznychgazetapublikujenapierw-
szejkolumnieczęściejniżdotyczącekrajówkapitalistycznych.
Tasamawyjściowahipotezamożebyćjednakzoperacjonalizowanawinny
sposób,jeżelisięzałoży,żestopieńzainteresowaniagazetyjakimśkrajemodpo-
wiadaczęstościużyciajegonazwy,nazwjegomiejscowościiinstytucji,nazwisk
jegoobywateliorazprzymiotnikówutworzonychodtychnazwinazwisk.Wtym
wypadkuhipotezyskładowemogąprzyjąćnaprzykładtakipostać:
1.wgazecienazwykrajówsocjalistycznychwymienianesączęściejniżnazwy
krajówkapitalistycznych;
1.Lauristin1972:7,cyt.za:Skaun,Tiedke1980:10.
