Językoznawcze studia nad modalnością

Romana Łapa

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-3991-8

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

248

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Łapa, Romana. Językoznawcze studia nad modalnością. Red. . Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2021, 248 s. ISBN 978-83-232-3991-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Łapa, R.

T1 Językoznawcze studia nad modalnością

PB Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

PP Poznań

YR 2021

SN 978-83-232-3991-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 279306, author = "Łapa, Romana", editor = "", title = "Językoznawcze studia nad modalnością", publisher = "Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu", year = "2021", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-3991-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Łapa, Romana

ED -

TI - Językoznawcze studia nad modalnością

PB - Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

CY - Poznań

PY - 2021

SN - 978-83-232-3991-8

ER -

Netografia (standard APA):

Łapa, Romana. Językoznawcze studia nad modalnością [baza danych online] Poznań: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2021 [dostęp: 30 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/jezykoznawcze-studia-nad-modalnoscia-romana-lapa-279306.

tekst, argumentacja, spójność, kontekst, zdanie, modalność gramatyczna, modalność prawna, predykatywne wykładniki modalności, składnia semantyczna, konsytuacja, znaczenie modalne, anaforyzacja, grupa nominalna z rzeczownikiem modalnym, nominalizacja, zaimek, metatekstyzm, dyrektywa normatywna, relacja przyczynowo-skutkowa

Językoznawcze studia nad modalnością są cyklem kilkunastu tekstów, które metodologicznie osadzone w nurcie językoznawczym przynoszą charakterystykę predykatywnych wyrażeń modalnych w polszczyźnie ogólnej i języku prawnym. Część z nich to materiał ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-3991-8

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania:

2021

Liczba stron:

248

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od autorki11
TEKSTY NAJNOWSZE 17
Modalność – podstawy, obszary badawcze, osiągnięcia, rewizje, kontynuacje19
Wprowadzenie19
1. Modalność – od logiki do językoznawstwa21
2. Podstawowe definicje modalności gramatycznej25
3. Zasięg modalności – kwestie dyskusyjne31
4. Główne klasyfikacje modalności36
5. Modalność w kontekście aktu mowy41
6. Kategoria modalna w całościach ponadzdaniowych45
7. Czasowniki i predykatywy modalne53
8. Lingwistyczne badania nad modalnością w języku prawnym60
Podsumowanie65
Modalność językoznawcza i prawna – różne ujęcia, jedna metodologia badawcza 69
Wprowadzenie69
1. Status modalności w językoznawstwie i prawoznawstwie71
2. Wieloznaczność wykładników modalności intradyktalnej74
2.1. Teksty polszczyzny ogólnej75
2.2. Akty normatywne77
3. Model syntaktyczny z podstawą znaczeniową. Składnia semantyczna82
4. Językoznawcze badania nad semantyką wyrażeń modalnych85
4.1. Teksty polszczyzny ogólnej87
4.2. Akty normatywne w postaci ustaw90
Podsumowanie96
Kontekst ponadzdaniowy w badaniach nad modalnością w ustawach99
Wprowadzenie99
1. Kontekst wykładników modalności i jego granice w tekstach polszczyzny ogólnej102
2. Kontekst w badaniach nad modalnością w języku prawnym106
3. Ciąg wypowiedzeń i jego istota w językoznawczym opisie modalności prawnej108
4. Lokalizacja struktur tworzących ciąg wypowiedzeń113
5. Anaforyczne grupy nominalne z modalnym nomen115
5.1. Składniki grupy nominalnej uwydatniające międzyzdaniowe nawiązanie116
5.2. Sposoby rozbudowywania grupy nominalnej125
Podsumowanie129
Uzasadnienie dyrektywy prawodawczej w Kodeksie prawa kanonicznego. Sposoby wyrażania133
Wprowadzenie133
1. Argumentacja w stanowieniu polskiego prawa136
2. Językowe wykładniki prawodawczych uzasadnień139
2.1. Lokalizacja konstrukcji syntaktycznych w Kodeksie prawa kanonicznego141
2.2. Typy konstrukcji z uzasadnieniem decyzji prawodawcy143
2.2.1. Wypowiedzenia złożone143
2.2.2. Ciągi wypowiedzeń148
2.2.3. Konstrukcje z przyimkiem152
Podsumowanie155
Czasownik móc we współczesnej prasie polskiej161
PUBLIKACJE SPRZED LAT163
Predykatywne wyrażenie modalne mieć w prasie polskiej173
O deontycznym znaczeniu konstrukcji z czasownikiem musieć i z predykatywem należy183
Z problemów modalności epistemicznej197
O modalności w homiliach i przemówieniach Jana Pawła II211
Bibliografia227
Summary. Linguistic studies on245

nisemantycznejzasadzającejsięnazaproponowanymprzezNoama

Chomsky’egorozróżnieniudwóchpłaszczyznjęzyka:głębokiejipo-

wierzchniowej.Zastosowanietejmetodologiiwanaliziemateriału

prawnego,jużwcześniejdocenionejwbadaniachnadsemantyką

wykładnikówmodalnościwtekstachpolszczyznyogólnej,zakłada

ponownerozważeniejejprzydatnościwopisiewyrażeńmodalnych,

którewystępująwspecjalistycznychdokumentachprawa.

Zlicznychteoretycznychianalitycznychpracpoświęconych

modalnościjęzykoznawczejwyłaniasięobrazoddającyjejswoistą,

niełatwodającąsięujarzmić„niepokornąnaturę”.Tokategoriamało

wyrazista,rozmytaizawiła,niejednorodna,złożona,aprzeztodys-

kusyjnainiejednokrotniesprawiającatrudnościwopisie(zob.np.:

Boniecka1976:110;Jędrzejko2000:114,2002:60-61;Łapa2003b:

29,2015b:59).Rozważaniapodjętewniniejszejpublikacji,dotyczące

wybranejgrupywykładnikówmodalności,zpewnościąumożliwią–

choćniejesttoichgłównymcelem–wskazanieczynnikówdecydu-

jącychoskomplikowanymwymiarzeomawianejkategorii.

MichelFoucault,snującwArcheologiiwiedzy(1977:77–82)reﬂek-

sjeoformacjachmodalnościwypowiedzi,sięgapookreślenia,wydaje

się,żewprzedstawianejsytuacjinajprecyzyjniejwyrażającesytuację

podmiotu–deﬁnicyjnegoﬁlaruopisywanejkategorii:funkcjajedno-

czącairozproszenie.Jaksądzę,równiedobrzemożnaichużyć,mając

nauwadzenietylemówiącegoczymodalność,ilepodjętenadnią

badania.Wjakichmiejscachizasprawączegodochodziwnichdo

głosufunkcjajednocząca?Jeślizakładamyichrozproszenie,czym

możebyćonopodyktowane,gdzieznajdujeswojeodbicie?To,co

jednoczy,dajeosobieznaćdziękiodniesieniomdokluczowejdla

kategoriimodalnejpodmiotowości;uobecniasięwwyborzejednej,

charakterystycznejbadawczoodstronymodalnejklasytekstów;jest

uchwytnedziękirozpoznaniuwyrazistychznaczeniowoifunkcjonal-

niewykładnikówrozważanejkategorii;przejawiasięwwykorzysta-

niuwanalityczno-interpretacyjnychopracowaniachzwyraźniespre-

cyzowanymizałożeniamibadawczymiwłaściwej,służącejrealizacji

tychzałożeńmetodologii.Będącewopozycjiwzględemjedności

rozproszeniejestdostrzegalneprzedewszystkimwpoczątkowym

etapiedziałań,wówczas,gdydociekanianadsemantykąpredyka-

Brak wyników

Językoznawcze studia nad modalnością

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra