Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
DagmaraWasilewska
posługujesięnazwąhathajoganaokreśleniezbiorupraktyk–jogatazwiązana
byłaztradycjąmunich,czylinieortodoksyjnychascetówzeszkołymitycznego
Kapili.Tooniwrazzinnymisiddhami(siddha)wypracowaliwczesnehathajo-
gicznetechniki,którestałysiędyscyplinąalternatywnąwstosunkudobardziej
ortodoksyjnejośmiostopniowejjogipraktykowanejiuczonejwszkolerysziego
Jadźniawalkji(in.patańdźala-jogi)5.AutorDatatrejajogaśastry,opisującpraktyki
obutychszkół,wyraźniejerozgranicza,leczichsobienieprzeciwstawia–są
tutajodrębnyminurtamijogiwysiłku(hatha).Różnicapomiędzynimileży
.
wmetodzie,jednakowocpraktykipozostajetensam6.Podobnieczyniautor
Matsjendrasanhity(Matsyendrasamhitā,XII—XIIIwiek),wktórejmandaleII–VII
traktująoelementachjogiasztanga(astānga),pozostałezaś–zupełnieniena-
.
.
..
wiązującdopoprzednich–sąobrazemtypowotantrycznejsadhany(sādhana)
zpraktykami,którepóźniejweszływkanonhathajogi.Istniejąprzesłanki,by
sądzić,żejeszczewXVI–XVIIIwiekunieprzeciwstawianosobietychdwóch
nurtówjogi7.Postrzeganiehathajogijakoprzeciwieństwabądźjedyniewstępu
dopatańdźala-jogijestobecniedośćpowszechnymnieporozumieniem,które
wzięłosięzbłędnegoodczytywaniawersetuwprowadzającegodoHathajogapra-
dipiki(Hathayogapradfpikā,HYP
,XVwiek),określającegohathajogęjakodrabinę
.
prowadzącądoradźajogi(rājayoga)8.Jednakżesłowemflradźajoga”autorHYP
,
Swatmarama,nazywasamadhi(samādhi)9,takjaktoczyniływszystkiewczesne
tekstykanonu,niezaśjogęPatańdźalego.Tanajprawdopodobniejwogólenie
przetrwałajakoosobnaszkoła,oczymświadczymiędzyinnymifakt,żenie
istniejedziśwzasadzieżadnalinianauczycieli,wktórejzachowanobyjejprak-
tykiwpostaciwolnejodpóźniejszychwpływówtantrycznych10.
WspółczesnezainteresowaniePatańdźalimwśródosóbpraktykującychjogę
pojawiłosięwpewnymsensiesztucznie.Tennawrótpopularnościnastąpiłna
przełomieXIXorazXXwiekuizwiązanybyłzdziałalnościąruchuteozoficz-
nego,któryspopularyzowałjogęnaZachodzie.Nowiadepcizaczęliszukać
tekstualnegoautorytetudlaswejpraktykiiodnaleźligowdośćortodoksyjnych
wswejwymowieJogasutrach(Yogasūtra,YS),swoimguruczyniącPatańdźalego.
5Datātreyajogaśāstra(dalej:DYŚ)27–32.
6Ibidem,131:flabhyāsabhedatobhedahphalatusamamevahi”.
.
7Zob.J.Birch:Rājayoga:TheReincarnationsoftheKingofAllYogas.“International
JournalofHinduStudies”2013,Vol.17,Issue3(December),s.399–442;dostępnetakże
wInternecie:htps://www.academia.edu/3791900/R%C4%81jayoga_The_Reincarnations_
of_the_King_of_All_Yogas[datadostępu:18.07.2014].
8HYPI.1–3.
9Zob.:J.Birch:Rājayogał;HYPIV.4:flrājayogahsamādhiścaunmanīcamanonmanī,
.
amaratvamlayastatvamśūnyāśunyamparampadam,amanaskamtathādvaitam
nirālambamnirañjanam,jīvanmuktiścasahajāturyācetyekavācakāh”.
.
10Zob.:Ch.D.Wallis:TantraIlluminated:ThePhilosophy,History,andPracticeofaTime-
lessTradition.TheWoodlands,TX2011;J.Birch:Rājayogał
