Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
JosiahWarren-pierwszyamerykańskianarchista?
MojepodziękowanianależąsiętakżeKomisjiFulbrighta,którejstypendium
umożliwiłomispędzenierokuakademickiegowUniversityofMichigan,AnnArbor,
ibadanieLabadieCollection-jednegoznajwiększych,jeślinienajwiększegona
świeciezbiorupoświęconegoamerykańskiemuanarchizmowi.Możliwośćdotarcia
dotekstówźródłowych,częstozapomnianychinieopracowywanychoddziesięcio-
leci,trzymaniawdłoniachmanuskryptówinotatekJosiahiWarrenabyładlamnie
ogromnyminiezapomnianymprzeżyciem.PodziękowanianależąsiętakżeJulie
Herrada,obecnejkuratorcekolekcji,którazogromnącierpliwością,podążającza
moimisugestiami,kolejnoodszukiwałazagubioneizapomnianemateriały,orazPau-
lowiEspinozazSheridaLibrary,zJohnsHopkinsUniversity.Dziękijegosugestiom
udałomisięodnaleźćdziewiętnastowiecznebrytyjskiepamfletyporuszająceprob-
lemposzukiwaniainnegoniżpieniądzśrodkapłatniczego.
Mojapracajestskromnymhołdemzłożonymtymbadaczom,którzyocaliliod
zapomnieniapostaćWarrenaizagadnieniazwiązanezindywidualistycznymanar-
chizmem.Bezichwysiłkumojapracanadprojektembyłabytrudniejszaalbowręcz
niemożliwa.NajwiększydługwdzięcznościmamwobecAgnesInglis(1870-1952),
nieżyjącejjużpierwszejkuratorkiLabadieCollection.TaznajomaEmmyGoldman
iAleksandraBerkmana,przyjaciółkaJoLabadie,całeswojeżyciepoświęciłaska-
talogowaniukolekcjiLabadieorazskłoniławieluamerykańskichanarchistówdo
podarowaniaswoichzbiorów.SamaInglispozostawiłaposobiewielkąspuściznę,
ajejnotatkipoświęconeWarrenowiiruchomanarchistycznymstanowiłydlamnie
bezcenneźródłoinformacji.Niezwyklesystematycznieimetodyczniepracowałanad
kilkomaprojektami,zktórychżadnegonieudałojejsięukończyćaniopublikować.
Byłaniespokojnymduchemoogromnejwiedzyierudycji.Przezcałyczaspracynad
książkączułamjejobecnośćistarałamsiępodążaćjejśladami.Drugąpostacią,któ-
rejpracapozwoliłamilepiejzrozumiećrolę,jakąWarrenodegrałwtworzeniuruchu
anarchistycznego,byłJamesJ.Martin,autorMenAgainsttheState,pierwszegoopra-
cowaniapoświęconegoindywidualistycznemuanarchizmowi.Jegokorespondencja
zAgnesInglisjestunikatowymzapiskiemprocesutwórczego,dziękiniejmogłam
obserwować,jakpowstawałodziełoMartinaorazktórezwątkówdotyczącychWar-
renaijegozwiązkówzrozwojemanarchizmuwStanachZjednoczonychzostały
przezautoracałkowiciepominiętelubniewpełnirozwinięte.Kolejnąważnądla
mniepostaciąjestCharlesShivley,odsamegopoczątkuswojejdrogiintelektualnej
zainteresowanyamerykańskimindywidualistycznymanarchizmem.Tenwybitnyhi-
storyk,wychowanekBernardaBailyna,poświęciłWarrenowiswojąpracęlicencja-
ckąobronionązwyróżnieniemnaUniwersytecieHarvarda.DziękiShivleyowiudało
misiędotrzećtotychmateriałów,którewciąguostatnichkilkudziesięciulatuległy
rozproszeniubądźzaginęły.Osobą,któraprzywróciłapamięćoWarrenieszerszemu
gronubadaczyiopracowałajedynyzachowanynotatnikjegoautorstwa,jestAnnC.
Butler.Jejdoktorat,JosiahWarren-PeacefulRevolutionist,jestjednymzpierw-
szychtakdogłębnychkrytycznychopracowań,arozległeinformacjebibliograficzne
byłydlamniebezcenne,szczególniewewczesnymetapiepracynadtymprojektem.
PragnębardzoserdeczniepodziękowaćMagisterAgnieszceRudnik,naniołowi
dobrociiwyrozumiałości”,którabezinteresownieizogromnymtrudemodcyfro-
