Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.Kalibracjaabłędyanalityczne
Napodstawiedotychczasowychrozważańwyłaniająsięwięcpewnezasadnicze
stwierdzenia,którenależądopodstawowychregułanalitycznych:
•prawdziwawartośćidentyfikowanegoluboznaczanegoanalitunigdyniejest
znanainiemożebyćpoznana(cowynikazzawszekoniecznejingerencjianali-
tykadopostępowaniaanalitycznegozudziałempróbki);
•wynikanalitycznynigdyniemożebyćwpełniprecyzyjnyiwpełnidokładny
(zewzględunawystępowaniebłędówprzypadkowychisystematycznych);
•precyzjaidokładnościwynikuanalitycznego,awięcteparametry,któredecy-
dująojegowiarygodności,nigdyniemogąbyćściśle(dokładnie)ocenione
(ponieważwartościwynikuprawdziwegoianalitycznegoniesądokładnieznane).
Należyprzyznać,żepowyższewnioskiniesązbytoptymistyczneimotywujące
dowykonywaniaanalizchemicznych.Zdrugiejstronyjestoczywiste,żeposzukiwa-
nierodzajuiilościskładnikówotaczającejnasmateriijestnieodłącznym,koniecz-
nyminiezwyklecennymczynnikiemnaszegocodziennegożycia.Abywięcanalizy
(wtymkalibracjaanalityczna)byływykonywanewsposóbjaknajbardziejpoprawny
isatysfakcjonujący,czylipozwalającynaunikaniedużychbłędówprzypadkowych
isystematycznych,analitykmusipodejmowaćpróbyprzynajmniejprzybliżonej
ocenywiarygodnościswojejpracy.
2.4.1
Ocenaprecyzjiidokładnościwynikuanalitycznego
Wymiernaocenaprecyzjiwynikuanalitycznegowydajesięteoretyczniedośćprosta.
Służądotegorozmaitewielkości,zktórychpowszechniestosowanesą:odchylenie
standardowe(SD)iwzględneodchyleniestandardowe(RSD).Sąonewyrażonena-
stępującymiwzorami:
SD=
n-1
(x
x–x
xi)2
RSD=
x
(x
x
2·(n–1)
x–x
xi)2
·100%
(2.5)
(2.6)
gdziex
xijesti-tąwartościąwynikuanalitycznegootrzymanegowseriinanalizrów-
noległych,ax
̅xjestśredniąarytmetycznąznwartościtegowyniku.
Warunkidoświadczalne,wjakichwykonywanesąoznaczeniarównoległe,niesą
nigdyidealniejednakowe(stałe).Wzależnościodtego,jakijestcharaktertychwa-
runków,precyzjęwynikówanalitycznychmożnawyrazićzapomocąwzorów(2.5)
lub(2.6)nadwasposoby:
19