Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
regularneformy(złote,srebrnemonetyzwybitymwizerunkiemwładcyte-
rytorium).Pierwszepolskiesrebrnemonety-denary-pojawiłysięzaczasów
MieszkaI.
Ograniczonapodażpieniądzakruszcowegooraztechnicznetrudnościzwiązane
zjegoobiegiemspowodowałypojawieniesiębanknotów–papierowychznaków
pieniężnych,którewkażdejchwilimogłybyćwymienionenazłoto.
Wprzeszłościwystępowałytrzysystemywymienialnościbanknotównazło-
to:pełny,sztabowo-złotyidewizowo-złoty.Wsystemiepełnympieniądzpapiero-
wybyłwymienianynazłotemonetyotejsamejnominalnejwartości,awsystemie
sztabowo-złotym-nasztabyzłota,coeliminowałoztejtransakcjiwłaścicieli
mniejszychsumbanknotów.Dewizowo-złotysystemwymienialnościgwarantował
ekwiwalentpapierowegopieniądzawpostacizłotalubwalutyinnychpaństw(we-
długuznaniaupoważnionychbanków).Tastopniowoograniczanawymienialność
banknotównazłotozostaławwiększościpaństwzaniechanawokresiemiędzywo-
jennym.Najpóźniej,bow1971roku,wUSA.
Możnazatemstwierdzić,żepieniądzpapierowy(wtymrównieżznakipienięż-
nebitezpospolitychmetali,zwanebilonemlubmonetamizdawkowymi)ma
fiduicjarnycharakter.Jegofaktycznawartośćrównasięwartościkawałkaprosto-
kątnegozadrukowanegopapieru.Emisjęikontrolęobiegupieniądzapapierowego
realizujebankcentralny(wPolscejestnimNBP),któryprawniegwarantujeauten-
tycznośćznakówpieniężnych,powszechneichhonorowanieprzezuczestników
obrotugospodarczegoorazmożliwośćzamianynaróżnedobraiusługi.
Wymienionepostaciepieniądzamającharaktergotówkowy.Wewspółczesnych
gospodarkachrynkowychcorazwiększegoznaczenianabierapieniądzbezgotów-
kowy,zwanybankowym,żyrowym,czekowym,wkładowym,plastikowymlub
depozytowym.PieniądzbezgotówkowynazywanyjestrównieżpieniądzemIOU
(IOweyoU-Jestemciwinien).Pieniądzembezgotówkowymsązapisynara-
chunkachbankowychnależącychdoprzedsiębiorstwlubosóbfizycznych.Zapisy
tesąskutkiemulokowaniapieniądzagotówkowegowbankulubudzieleniaprzez
bankkredytuswojemuklientowi.
Pojawieniesiępieniądzabezgotówkowegoprzyczyniłosiędoracjonalizacji
iznacznegoułatwieniaobrotupieniężnego,jakrównieżwzrostujegobezpieczeń-
stwa.WPolscepodmiotygospodarczemusządokonywaćpłatnościwformiebez-
gotówkowejwtransakcjachprzekraczających10tys.złotych.
