Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bastylii”zrodziłosię„kłamstwoWandei”,którezkoleidałopoczątek
„kłamstwuWiosnyLudów”.Dalejposzłojużjakpomaśle.
Z„kłamstwaWiosnyLudów”powstało„kłamstwoKomuny
Paryskiej”,skutkującezkolei„kłamstwemAurory”idalszymi
kłamstwami:darwinizmu,dekolonizacji,sprawiedliwościspołecznej,
rewolucjiobyczajowej…Ażstrachpomyśleć,dokądnastewszystkie
kłamstwarazemzaprowadzą…
Kiedyw1774rokuLudwikXVIwstąpiłnatron,politycznasytuacja
królestwawydawałasięustabilizowana,ajegopozycjawdziedzinie
gospodarkiinapolukultury–niepodważalna.Osiemnastowieczna
Francjabyłabezsprzecznienajwiększąeuropejskąpotęgą.Według
wyliczeńówczesnegoministraskarbu,JacquesaNeckera,wrękach
francuskichznajdowałasiępołowagotówkibędącejwówczas
wobiegunacałymkontynencie.„Wedlezgodnychświadectw,
zapanowaniaLudwikaXVIkwitnąłwielkidobrobyt–napisał
wybitnyfrancuskihistoryk,JacquesBainville.–Nigdyświetniejnie
rozwijałsięhandel,nigdymieszczaństwoniebyłobogatsze.Kraj
obfitowałwpieniądze.Deficyt,aczkolwiekosiągnąłwielkierozmiary,
mógłbyćpokrytyprzezpowiększeniedochoduzpodatków.Niestety,
wysiłkireformatorskieministrówrozbijałysięotradycyjneoporynie
tylkowarstwuprzywilejowanych,aleiwszystkichpodatników,
którychstałymopiekunembyłparlament”.
PrzedewszystkimFrancuziniechcielipłacićpodatków.Wbrew
pozorom,największyopórwobectakiejkoniecznościpochodziłnie
odszlachtyiduchowieństwa,ale–jakwskazujeBainville–
od„licznychkategoriiosób,prawiezawszebogatychlubzamożnych,
któredotychczasalboniepodlegałypodatkom,alboteżpłaciły,
cołaskawiechciały.Wśródnichzaświększośćzaliczałasię
domieszczaństwa,dotrzeciegostanu,monopolizującegourzędy
igodnościsądowe,zktórymizwiązanebyłozwolnienieodciężarów
fiskalnych”.
NiestetyokrespanowaniaLudwikaXVIokazałsiędlagospodarki
całejFrancjifatalny.Pookresiestagnacjinastąpiłodpołowylat
osiemdziesiątychspadekprodukcji.Cenyrównieżspadły,które
tozjawisko–korzystnedlakonsumentów–nadłuższąmetębyło
zabójczedlaproducentów.Nadomiarzłegokrólestwonawiedziły
klęskiżywiołowe:suszaipomórbydła(w1785rokupadłaprawie
połowapogłowia),nieurodzajwroku1778iwreszciesurowazima
przełomulat1788–1789.
Narastanieproblemówgospodarczychprzyspieszałapolityka
