Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
interdyscyplinarnych.Ponadtowyjaśniającistotęnierówności,należymiećna
uwadzeichdwoistąnaturę,tj.pozytywnąinormatywną.Wujęciupozytywnym
nierównościopisująjakąśskalęnierównegodostępudo„dóbriwartości”między
członkamidanejzbiorowości,zatempunktemodniesieniamożebyćrówność,
szczególniewanalizachocharakterzeilościowym.Normatywnanaturanierów-
nościwiążesięztym,żedlaokreśleniapoziomuwzorcowego,optymalnego,
umożliwiającegoocenęichskaliwdanejspołecznościkoniecznejestsformuło-
wanienormyetycznej,np.zasadysprawiedliwości.Tozkoleipowoduje,żeprowa-
dzenieanaliziwyciąganiewnioskówzgodnychzzasadniczymirozstrzygnięciami
logikiformalnejstwarzaliczneproblemymetodologiczne.
Wnaukachspołecznychnierównościinterpretujesięnajczęściejjako
„nierówny,zewzględunaprzynależnośćludzidoróżnychzbiorowości(…),
dostępdodóbriwartościuznawanychzapożądanewdanymspołeczeństwie”
(Podemski2009,s.47;Fenomennierówności…2007).Wtakiejinterpretacjimają
onecharakterwzględny,gdyżzależąoneodusytuowaniawprzestrzenispołecznej
(Zachorowska-Mazurkiewicz2011,s.12).Wanalizienierównościzasadniczo
pomijasięzróżnicowaniezewzględunacechywewnętrzne,czylim.in.wiek,
płeć,odpornośćnachoroby,zdolnościfizyczneiumysłowe,aprzedmiotemzain-
teresowaniasąprzedewszystkimcechyzewnętrzne,przykładowoodziedziczony
majątekczyteżspołeczneśrodowiskożyciajednostekbądźichgrup.Wrozwa-
żaniachonierównościachczęstowidocznejestzawężeniedoutylitarystycznej
perspektywypoznawczejpoprzezkoncentracjęnanierównościachmaterialnych
(zob.np.Dobrobytspołeczny…2004),cojednocześnieukierunkowujerozwa-
żanianaproblemynierównościokreślanejakoekonomiczne.
Nierównościekonomicznezwyklesąrozumianejakozróżnicowanieludzi
wzakresiecharakterystykskładającychsięnaprzedmiotzainteresowania
ekonomii,awięcprzedewszystkimmajątkuidochodu(wynagrodzenia)(Kot
2004a,s.46).Ponieważcharakterystykekonomicznychwarunkówżyciajest
wiele,ekonomiczneujęcienierówności,choćjestzawężeniemnierównościidenty-
fikowanychwspołeczeństwie,wymagazwykledalszegodoprecyzowania.Ztego
względuwiększośćekonomistów,począwszyodA.K.Sena,rozważanianatemat
nierównościrozpoczynaodustosunkowaniasiędopytania:(nie)równośćczego?
Uwagęekonomistówskupiająnietylkoróżnicemiędzyludźmizewzględu
nastopieńzaspokojeniapotrzeb,aleprzedewszystkimzmianyrzeczywistości
społeczno-gospodarczejdonichprowadzące,wynikającezprocesówprodukcji,
konsumpcjiipodziału(Filek,Kot,SosenkoiWęgrzecki2004,s.15,17).Nierów-
nościekonomiczneznaturyodnosząsiędocechzewnętrznychjednostek.
Jednakżepomimożenierównościpłci,rasoweczywyznanioweniesąnierów-
nościamiekonomicznymisensustricto,nieznajdująsięonecałkowiciepoza
obszaremzainteresowaniaekonomistów.Mogąonebowiemstanowićpunkt
