Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1010Koncepcjekapitałuspołecznego
21
dzanebadanie.Dodajmyjeszcze,żezaletątejtypologiijestto,włączeniemikro-,
mezo-imakropoziomukapitałuspołecznegopozwalanauchwycenieefektukomple-
mentarnościorazsubsydiarnościtychtrzechpoziomów(Woolock1998,s.151–208).
ChristiaanGrootaertiThierryvanBastelaer(2002b,s.9)zauważają,żepoziomy
temogąsięnp.wzajemnieuzupełniać,kiedyinstytucjepaństwowetworząśrodowi-
skosprzyjającepowstawaniulokalnejwspólnoty.Cowięcej,lokalneformykapitału
społecznegomogąbyćkonsekwencjąhdobrego”ihzłego”rządzenia.Wrezultacie
mikro-imezoskalakapitałuspołecznegomożeprowadzićdoneutralnego,lepszego
albogorszegofunkcjonowaniapaństwa.Zjednejbowiemstronylokalnawspólnota
możepodtrzymywaćregionalneipaństwoweinstytucjeorazpromowaćichprawo-
rządnośćistabilność,zdrugiejzaśsilneetnicznegrupywśrodowiskulokalnymmogą
utrudniaćprowadzenieodpowiedniejpolitykirozwoju,anawetprowadzićdoaktów
przemocy.
Kolejnatypologiakapitałuspołecznegodotyczyjegostrukturalnegowymiaru,
amianowiciewyróżnieniajegospajającego(bonding),pomostowego(bridging)oraz
łączącego(linking)typu.Pierwszyznichpowstajewgrupach,któreprzezwybórlub
koniecznośćnakierowanedowewnątrzorazwykazujątendencjędoumacniania
określonychtożsamości.Przykładamitakichgrupmogąbyćorganizacjaetnicznalub
klubyczytelnicze.JakpodajeR.Putnam(2001,s.40):hspajającykapitałspołeczny
dobrzesprawdzasięwpodtrzymywaniuokreślonychformwzajemnościimobilizo-
waniusolidarności”.Kapitałtakidajeswoimposiadaczompoczucieprzynależności,
wsparcieorazochronę.Przypisujesięmudwaoblicza:możebowiemdziałaćpropu-
blicobono,kiedyprzynosipożytekzarównojednostkom,jakigrupom,lecztakżewy-
muszaćlojalnośćwbrewwolidanychosób.Wówczasmożesięprzyczynićdopowsta-
nianegatywnegokapitałuspołecznegowpostacichociażbyamoralnegofamilizmu,
nepotyzmuczymafii(Kaźmierczak2007,s.57).Drugityp,tzw.pomostowykapitał
społeczny,kreowanyjestprzezgrupy,którenakierowanenazewnątrziskładają
sięzosóbpochodzącychzróżnychwarstwspołecznych.tonaprzykładruchy
prawobywatelskichczygrupymłodzieżowe(Rymsza2007,s.36).Wodróżnieniu
odkapitałuspajającegokapitałtypubridgingprzyczyniasiędolepszegowykorzysta-
niazewnętrznychaktywówirozprzestrzenianiainformacji.Socjologowieprzyjmują,
nazasobyteskładająsięsymbole,zasobymaterialneorazemocje.Jakpodaje
X.deSouzaBriggs(1998,s.1–13),kapitałspajającydobryjestdoDprzetrwania”,
alełączącykapitałspołecznyjestważnydlaDrobieniapostępów”.Ponadtołączący
kapitałspołecznydajeszansęnawytworzenierozleglejszychtożsamościorazwzajem-
ności,podczasgdyspajającytypwspierawewnętrznehja”każdejjednostki(Putnam
2001,s.41).Trzecizkoleityplinkingobejmujepionowezależnościwładzyoraz
podległościitymróżnisięoddwóchwcześniejwskazywanychform,żeumiejscawia
sięwrelacjachmiędzyosobami,któreniezajmujątakichsamychpozycjiwstrukturze
społeczno-ekonomicznej(Kaźmierczak2007,s.57–58).
Zkoleibiorącpoduwagęstopieńsformalizowaniastruktur,możnamówićoka-
pitalespołecznymformalnyminieformalnym.Formalnykapitałspołecznymożna
zaobserwowaćworganizacjachpozarządowych,partiachczywdziałaniachwsferze
publicznejnastawionychnarealizacjękonkretnychcelów.Drugitypnieformalny
kapitałspołecznyodnosisięgłówniedowspółdziałaniawrodzinie,wukładach