Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Metodykakartografi,geowizualizacja,efektywnośćwizualizacji
kartograficznychainformacjąotrzymanąprzezużytkownikapoprze-
czytaniuizinterpretowaniuprzezniegomapy.Wobecnychbadaniach
naciskkładziesięnamapękognitywną,zwanąteżwyobrażeniową,
czylitą,którapowstajewumyśleodbiorcynapodstawieprocesów
percepcyjnych(A.Griffin2021).
Badanianadmapąwyobrażeniowąstałysiępodstawąnurtu
kartografiipoznawczej(kognitywnej),któryzajmujesiępsycholo-
gicznymbadaniemodbiorumapy(D.Edleriin.2019a).Przedmiotem
tychbadaństajesięmapamentalna,czyliodręcznyszkicelementów
przestrzenigeograficznejwykonanyprzezużytkownikamapnapod-
stawiewirtualnegoobrazuistniejącegowjegoumyśle.Narycinie1.11
możnaporównaćpięćmapmentalnychznarysowanyminzpamięci”
przezstudentówzkonturamigranicPolskiorazlokalizacjąWarszawy,
PoznaniaiTatrdoukładutychelementównamapie.Szczególnie
interesującejestprzewiększeniewielkościPółwyspuHelskiego,
którywtychproporcjachwogóleniepowinienbyćnarysowanyna
mapieszkicowej,ponieważjestzbytmaływporównaniudocałej
powierzchnikrajuwtejskali.Jednakkażdyuczeńodczasówedukacji
wszkolepodstawowejmazakodowanywpamięcidługoterminowej
jegokształtnamapieipozostajeonważnymelementemjegomen-
talnejmapyPolski(W
.Żyszkowska1996).
Wkartografiiteoretycznejdużeznaczeniemazastosowanie
teoriiznakunamapie,którarozwinęłasięjakonurtsemiotykikar-
tograficznej(J.Bertin1967,1983).Nurtsemiotycznyjestrozwijany,
zwłaszczawodniesieniudoetapówwizualizacjikartograficznej
(W
.Żyszkowska2000)iwpraktycznymzastosowaniuwprojekto-
waniumaptopograficznych(W
.Ostrowski2008).Wyróżnianesą
trzypodstawowerelacjesemiotyczne:syntaktyczne,semantyczne
ipragmatyczne(U.Freitag1971).Natriadowymmodeluznaków
kartograficznychmożnawskazaćzakressyntaktycznywyrażany
konstrukcjąiporządkowaniemznaków(ryc.1.12).Zakresseman-
tycznyokreślarelacjemiędzyrzeczywistymiobiektamiwprzestrzeni
geograficznej,czylijednoznacznośćprzyporządkowaniaobiektówdo
pojęćiinformacjizawartejwznakach.Pragmatykakartograficzna
wsensiesemiotycznymobejmujezależnościmiędzyznakamiaod-
biorcąmapy,cowyrażająużytkowefunkcjemapybędącejnośnikiem
informacjiprzestrzennejorazwprostskojarzeniaodbiorcywstosunku
doczytanychprzezniegosymboli(W.G.Koch2007).
Proceskomunikacjikartograficznejmożnapołączyćztra-
dycyjnymrozumieniemczytaniamapyjakotrzechdziałań:po-
strzegania,rozpoznaniaiidentyfikacjiznakówwedługpołożenia
iformysygnatur.Czytaniemjestrównieżocenianieiszacowanie
orazporównywanieobiektównamapie,któretakżełączysię
23
Mapakognitywna
Kartografa
poznawcza
Mapamentalna
Semiotyka
kartografczna
Triadowy
modelznaków
kartografcznych
Czytaniemapy
