Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Wojnicka,E.Caputa,Karuzelazmężczyznami,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-678-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
K.Wojnicka,E.Ciaputa.Wprowadzenie:refleksjanaukowa...
śniekonstruktudominującego.OstatnimtypemwyodrębnionymprzezConnell
jestmęskość,araczejmęskości,podporządkowane(subordinatemasculinities).
Obejmująonewszystkichmężczyzn,którzyniepotrafią,niechcąlubniemogą
sprostaćwymogomcharakterystycznymdlamęskościhegemonicznejiwspół-
uczestniczącej.Męskościpodporządkowaneobejmujątymsamymzakreszacho-
wań,któreniewpisująsięwideałkojarzonyzpostawąmężczyznydominującego
nadresztąkategoriigenderowych.Tentypmęskościsilniewiążesięzetniczno-
ściąiseksualnością–obejmujebowiemzarównomężczyznhomoseksualnych,
jakiprzedstawicielilicznychgrupetnicznych(wtymprzypadkuConnellczęsto
posługujesiępodkategoriąmęskościzmarginalizowanej).Jegoprzedstawicie-
lestanowiągrupępodporządkowanąwstosunkudomęskościhegemonicznej,
podlegającąsilnej,choćzróżnicowanejopresji(innejwstosunkudomężczyzn
nie-heteroseksualnych,innejwstosunkudomężczyznnie-białych).Koncepcja
Connelljestdziśnajważniejsząinajczęściejużywanąteorią,zapomocąktórej
dokonujesięanalizwielorakichfaktówspołecznych,którychpodstawęstano-
wiąrelacjemiędzymężczyznami.Jejswoistyuniwersalizmiwielofunkcyjność
pozwalanadokonywanieanalizsocjologicznychwbardzoróżnychwymiarach
iobszarachżyciaspołecznego.DoteoriiConnellodwołująsiębadaczemęsko-
ścizarównozkręgówkulturyaustralijskiejizbliżonychdoniejamerykańskiej
ieuropejskiej,jakinaukowcyazjatyccy,latynoscyipołudniowoamerykańscy,
coświadczyojejdoniosłościwobliczuglobalnejrefleksjisocjologicznej.Po-
dobnasytuacjamamiejscetakżewpolskiejrefleksjinaukowej,gdziekoncepcja
Connellstanowipodstawęwiększościanalizdotyczącychfenomenówmęskości.
Dowódstanowićmożeniniejszapublikacja,wktórejnarzędzieteoretycznewy-
pracowaneprzezaustralijskąbadaczkęstanowipodstawęartykułówodnoszących
sięzarównodoanalizsportówgrupowych(UrszulaKluczyńska),jakidorelacji
rodzinnych(BartłomiejLis,MarcinŚmietana),dyskursumedialnego(Karolina
Stefaniak,EdytaZierkiewicz)czywybranychelementówpolskiegodyskursupo-
litycznego(MagdalenaDąbrowska).
PozateoriąmęskościhegemonicznejReawynConnelljesttakżeautorkąin-
nychkoncepcji,równiekluczowychdlasocjologiimęskości,choćbykoncepcji
światowegoporządkupłci,corazczęściejstosowanejzamiastkoncepcjipatriar-
chatu.Connelldefiniujejąjakosystemwzorówipraktykideologicznychima-
terialnych,zapomocąktórychtworzonesąrelacjewładzymiędzymężczyznami
akobietami.Ideataopierasięnazałożeniu,żekażdespołeczeństworozróżnia
mężczyznikobiety,jednakniemusiichrozróżniaćwsposóbhierarchiczny,nie-
równy.Relacjetetworzonesązkoleiprzeztrzypodstawowestruktury–pracy,
władzyirelacjiseksualno-emocjonalnych.
KolejnymniezwykleważnymbadaczemdlasocjologiimęskościjestMichael
Kimmel,autorkilkudziesięciupraczzakresustudiównadmęskością,wktó-
rychodnosisiędokwestiizarównospołeczno-kulturowych,jakihistorycznych
igeograficznych.Kimmeljestautoremopracowańdotyczącychmęskichruchów
13
