Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Wojnicka,E.Caputa,Karuzelazmężczyznami,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-678-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
34
Część1.Męskośćwdyskursiemedialnym
paradygmatmęskości.Jakkolwiekmodeltenwspółcześnie–zwłaszczawspołe-
czeństwachkulturyZachodu5–jestcorazmniejpowszechnyistopniowowypie-
ranyprzezinne,bardziej(po)nowoczesneformymęskości,wciążjeszczecieszy
siępewnąpopularnością,szczególniewkontekściesportu6,któryciąglestanowi
domenęmęskiegogenderu.Doskonałąegzemplifikacjątegomodelujestczęsto
przytaczanapostaćkulturysty,wmniejszymzaśformacie–wielbicielsiłowni.
Mięśniebowiem:
[...]zawszesymbolizowałymęskąwładzę(poprzezodwoływaniesiędofi-
zycznejprzewagimężczyznnadkobietami)istanowiłyformękodowania"na-
turalności”różnicyseksualnej.[...]Wewspółczesnymspołeczeństwieciało,
symbolizujące"męskąfizyczność”,jestciąglekulturowopożądane,mimoiż
werbalniezaprzeczasiętakiejwersjimęskości(Melosik2006:129).
Tymsamymuprawianiekulturystykiwmęskościowymdyskursiekorporal-
nyminterpretowanejestjakopróbapodtrzymaniaipielęgnowaniapatriarchal-
negomodelumęskościopartegonaprecyzyjnymokreślaniutakrolimęskiej,jak
zupełniejejprzeciwnejrolikobiecej.Dziękiuprawianiutegotypusportu,atak-
żedyscyplinmupokrewnych,jakboks,zapasyiinnesportywalki,wktórych
podstawąsukcesujestsilne,muskularneciało,uprawomocnieniuulegatradycyjna
męskość,asamouprawianiesportu–któryczęsto„[...]odwczesnejmłodościjest
centralnymaspektemżyciamężczyzny.Stanowiważnąkulturowąarenęsłużącą
socjalizacjichłopcówimłodychmężczyznwkierunkuhierarchizacji,rywalizacji
icenieniaagresji”(Arcimowicz2003:150–151)–stajesięmetodąadaptacjido
naodwoływaniudo„pierwotnej”męskości–muskulatury,„naturalności”,podkreślaniasiły
fizycznejilekceważącegostosunkudodbaniaozdrowie.ZdaniemBrannoniDavid(1976)
definicjamachozawierasięwczterechwyznacznikachmęskości:nogirlystuff(niebądź
babą),beawinner(bądźzwycięzcą),beatoughguy(bądźtwardyjakstal),givethemhell
(zgotujimpiekło).
5JakpiszeZbyszkoMelosik:„[...]pojęciemachojestróżnieinterpretowane.[...]Wjęzyku
hiszpańskimużyciewobecmężczyznysformułowania»macho«nobilitujego;zkoleiwję-
zykuangielskim–degraduje.DlabiałychAmerykanówpojęcie»macho«posiadabowiem
negatywneznaczenie–oznaczaszowinistę,człowiekabrutalnego,nieokrzesanego,skłon-
negodoalkoholizmu,egoistę,którywywołujenieustannekonflikty,raniinnychludziijest
niemoralnywsferzeseksualnej”(Melosik2006:149).
6Problematykamęskościwstudiachnadsportemstanowiobecnieważnywątek,choćprzez
długielatatematykagenderowaniebyławniejbranapoduwagęjakoistotnyczynnikana-
lityczny.JakpisząautorzyMasculinities,genderrelations,andsport:„Jeżeligenderbyłwdu-
żymstopniunieobecnywstudiachnadmęskimsportemwlatach80.[XXwieku–K.W],to
wlatach90.przesunąłsiędocentrumowejrefleksji.Krytyczneanalizymęskościbyłyfun-
damentalnedlaempirycznychrozważańnatemathomoseksualnychsportowców,życiamę-
skichsportowców,męskichkulturystów,sportowychmediów,australijskiej,amerykańskiej
ikanadyjskiejkulturysportowej,atakżemizoginiiiprzemocywobeckobiet.Cowięcej–
akademickieanalizymęskościprzeniosłysięnagruntspołecznegodyskursunatematspor-
tu,szczególniewodniesieniudopowszechnieznanychpublicznychdebatnatematmęskich
sportowcówiprzemocywobeckobiet”(McKayiin.2000:2).
