Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Wojnicka,E.Caputa,Karuzelazmężczyznami,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-678-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
8
K.Wojnicka,E.Ciaputa.Wprowadzenie:refleksjanaukowa...
tamtejszejakademii.Początkowopomysłtworzeniaodrębnychkursówpoświę-
conychdefactomężczyznombudziłsprzeciw–zarównozestrony„tradycyjnych”
naukowców,jakteżczęścifeministycznychakademiczek.Cipierwsiniewidzieli
potrzebypogłębianiawiedzynatematyzwiązanezanaliząpłcikulturowejwra-
machkolejnejsubdyscyplinynaukowej,wmomenciegdyfunkcjonująjużza-
awansowanestudiagenderowe.Kwestionowanoponadtopotrzebęoddzielnej
refleksjinadmęskościąwsytuacji,kiedycałydotychczasowydorobeknaukowy–
zwłaszczawprzypadkunaukhumanistycznychispołecznych–skupionybył
wzasadzienamężczyznach.Mężczyźnitokreatorzywiększościanalizowanych
zdarzeńhistorycznych,myślfilozoficznatomyślmęska,mężczyźnistanowili
punktodniesieniawiększościbadańpsychologicznych,adomomentupojawienia
sięstudiówkobiecychrównieżwsocjologiidominowałyanalizytypowomęskich
zbiorowościigrupspołecznych.Wodpowiedzinategotypuzarzutytwórcynowej
dyscyplinypodkreślali,żejakkolwiekmężczyźnijakogrupadominującawspo-
łeczeństwiewistociestanowilizbiorowegobohaterawdotychczasowejrefleksji
naukowej,tospecyfikaichgenderu,decydującegoopołożeniuspołecznym,nig-
dywcześniejniebyłatematemanalizynaukowejiwzasadziebyłaniewidzialna.
PotwierdzatoprzykładpodawanyniezmiennieprzezMichaelaKimmela,jedne-
gozczołowychprzedstawicieliwspółczesnychstudiównadmęskością:
Taniewidzialnośćjestpolityczna.Porazpierwszyzauważyłemtona
początkulatosiemdziesiątych,uczestniczącwmałejfeministycznejgru-
piedyskusyjnej.Białakobietaiczarnakobietadyskutowałynatemattego,
czywszystkiekobietyzdefinicjisą"siostrami”–zracjitychsamychesencjal-
nychdoświadczeńżyciowychorazfaktu,iżwszystkiekobietyzmagająsię
zpowszechnąmęskąopresją.Białakobietadowodziła,iżfaktbyciakobieta-
miłączyjepomimoróżnicrasowych.Czarnakobietamiałaodmiennąopinię:
"Kiedybudziszsięranoispoglądaszwlustro,cowidzisz?”–zapytała."Widzę
kobietę”–odpowiedziałabiałakobieta."Itowłaśniestanowiproblem”–
odpowiedziałaczarnakobieta."Jawidzęczarnąkobietę.Dlamnierasajest
widocznakażdegodnia,botoonajestpowodemmojejnieuprzywilejowa-
nejpozycjiwnaszejkulturze.Dlaciebierasajestniewidoczna,bopowodu-
jetwojeuprzywilejowanie.Todlategoróżnicewnaszychdoświadczeniach
zawszebędąobecne”.[...]Jakojedynymężczyznanasali,zostałemzapytany
oswojąreakcjęnadialog."Cóż”–powiedziałem–"kiedypatrzęwlustro,
widzęistotęludzką.Jestempowszechnieuogólniony.Jakobiałymężczyzna
zklasyśredniejniemamklasy,rasyigenderu.Jestemogólnieosobą”.Czasami
lubięmyśleć,żebyłtotendzień,kiedystałemsiębiałymmężczyznązklasy
średniej.Oczywiście,byłemnimwcześniej,alenieznaczyłotodlamniewiele.
Cieszyłemsięprzywilejemniewidzialności(Kimmel,Messner1998:9).
Grosnaukowczyńzwiązanychzestudiamikobiecymizarzucałozkolei
twórcomstudiównadmęskościąchęćprzechwyceniadyskursugenderowego
iponownezagarnięcietegotypuproblematykiprzezandrocentryczną,męską
