Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wspomnianazostajeprostytucja.Czynyteniewprawdzieukazanewprost,
22
PatriciaJaffé,EditingCinémaVé-
dowiadujemysięonichniejakospozakadru,zesłównarratora,aletoniezmie-
rité,„FilmComment”1965,No.3,
23
s.45.
Filmowcybezpośredniunikaliilu-
niaichciężarugatunkowego.Jakzwyklewtakichwypadkachpojawiasiępyta-
nieoetykędokumentalisty,ograniceodpowiedzialnościzaczynyludzifilmo-
strowaniaswoichfilmówmuzyką,
jeżelizaśjużtorobili,tosięgalido
wanych.Czymożnasiętemuspokojnie,beznamiętnieprzyglądać,informując
muzykiobecnejwfilmowanejprze-
poprostu,żebohaterwłaśnieidziekraść?Czymożnaprzezczterymiesiącere-
strzeni(naprzykładfragmenty
songówwyborczychwPrimary)
jestrowaćpogrążaniesięmłodejkobietywnałoguinicinnegonierobić?Jed-
alboteżdomuzykijużistniejącej,
nocześnie,czytegotypufilm,pokazanypubliczniemasowejwidowni,nieozna-
stanowiącejswoisty,symboliczny
emblematukazywanejtematyki
czanapiętnowaniawystępującychwnimosób?
(naprzykładfragmentymuzyczne
OdstronyformalnejfilmstanowikolejnydowódnasilneuzależnieniegrupyDre-
zfilmuCrisis).
waodsłowamówionego,pozostającewosobliwymzwiązkuzkrucjatą,którą
przeciw„logicesłowa”prowadziłsamRobertDrew.Wfilmiedominujekomen-
tarz,uzupełnionywypowiedziamibohaterówiokazjonalnieinnychosób(naprzy-
kładpsychiatry)orazstosunkowonielicznymiscenamipolegającyminaobser-
wowaniuinterakcjizachodzącychmiędzyfilmowanymiludźmi.Rozbudowany
komentarzpoczęściwynikazkonieczności.Narratormusiinformowaćolicz
nych
działaniachbohaterów,którepozostająpozakadrem,czujesięteżwobowiązku
nakreślićichsytuacjęprawną,atajestdosyćzłożona.Jednakoprócztychin-
formacji,wymuszonychniejakoprzeztemat(choćmożnasięspierać,czywszyst-
kieone,naprzykładtedotycząceliczbyłóżekdlanarkomanówwszpitalu,do
któregoidzieHelen,rzeczywiścieniezbędne),narrator,najwyraźniejnie
do
wierzającodbiorcy,podsuwamuwnioski,którezgodniezdoktrynąkinabez-
pośredniegoonsam,nawłasnąrękę,powinienwyciągać.Możeniekoniecznie
trzebauświadamiaćwidza,ażeJimjestelokwentnyiczarujący,aleodczuwa
wyrzutysumieniazpowodupodawanianarkotykówHelen;to,żejestelokwent-
ny,widać,czyjestczarujący,tokwestiagustu,żeodczuwawyrzutysumienia,
sammówiwprostdokamery.Wwielumiejscachnarratorposuwasięwręczdo
zrekapitulowaniatego,coprzedchwiląpowiedziałypostacie.Naprzykładwjed-
nejzescenHelenwyznaje:„ChciałambyćjakJim.Zachowywaćsięjakon,my-
ślećjakon.Dlategozaczęłambraćżebybyćjakon.Alewcaleniejestemtaka
jakon”.Tuwłączasięnarrator.„Chciałambyćjakon,aleniejestem”powta-
rzasłowaHelen.„OnaiJimżyliwjednymświecie.Terazonazaczynazastana-
wiaćsięnadswojąwłasnądrogą”.
Wypowiedzipostacidokamery,jakpamiętamy,byłykolejnymśrodkiemwyra
zu
kwestionowanymprzezfilmowcówbezpośrednich.„Nigdynikogoonicniepy-
tać”,brzmiałohasłopowtarzaneprzezniektórychznichjakmantra.Tymczasem
większośćztego,comówiąJimiHelenwtymfilmie,towypowiedzipowsta-
łeewidentnienaużytekkamery,sprowokowanesytuacjąfilmowania.Wpraw-
KiNobezPośredNie19631970.CzAsAutorów....................32