Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Transnarodowespojrzenie...
11
niżróżnicę,leczczynnikiniespodziewane,takiejaknaprzykładpoja-
wieniesięwfilmiedźwięku,którypomieszałjęzykiwzględnieuniwer-
salnejkulturyobrazu.
Niezależnieodprzyjętejperspektywyłatwozgodzićsięcodoistnie-
nianiewątpliwychzwiązkówmiędzykinematografiami,leczsamopoję-
cietransnarodowości,aszczególniekinatransnarodowego,sprawiajuż
badaczomkłopoty.Zjednejstronystarająsięoniuciecprzedterminem
nazbytpojemnym,atymsamymistniejącymjedyniejakomodnaety-
kieta,pozbawionajednakmocywyjaśniania,zdrugiejniechcąogra-
niczaćsiędozbytwąskiegopolabadawczego.Rozbieżnośćtaprzypo-
minadwastanowiskaopisaneprzezJorgeLuisaBorgesawBibliotece
Babel.Pojednejstroniearbitralnikonstruktorzysensu,którzyzwąt-
piliwmożliwośćuchwyceniaprawdy,podrugiejrestrykcyjniBpuryfi-
katorzy”-Bktórychhigienicznemu,ascetycznemuszałowizawdzięcza
sięniedorzecznąstratęmilionówksiążek”4.Uwzględniającniebezpie-
czeństwawiążącesięzobomastanowiskami,badaczeusiłująokreślić
transnarodowość,balansującmiędzynadmiernymrozmyciemterminu
aBniedorzecznąstratą”.
Częśćfilmoznawcówjakowskaźniktransnarodowościuprzywile-
jowujeemigracyjno-diasporycznątematykędzieł,któranieuchronnie
łączysięzprzekraczaniemgranic,atakżefilmyzrealizowanewta-
kimśrodowiskuprzeztwórcówozwielokrotnionejtożsamości.Ujęcie
toproponująnajczęściejbadaczezwiązanizrefleksjąpostkolonialną,
kładącynacisknadyskursyodziedziczonepoepocepolitycznejispo-
łecznejnierównościoraznaistniejącemiędzynimirelacjeihierarchie
władzy.MimożeprzywoływanijużEzraiRowdentransnarodowości
szukajągłówniewśródglobalizacyjnychwpływówHollywoodnakształt
kinematografiiświatowej,wskazująrównieżtematykęemigracyjnąjako
konstytutywnądlaujęciatransnarodowego5.MyśltękontynuująWill
HigbeeiSongHweeLim,którzyuważają,żeperspektywapostkolonial-
nawzbogacanamysłnadtransnarodowością,ponieważodsłaniadys-
trybucjęsiłmiędzydyskursemdominującymatym,któryprzyczynia
siędojegosproblematyzowaniaczynawetpodważenia,prowadzącku
takzwanejtransnarodowościkrytycznej6.Jednocześnieautorzyciwy-
4
JorgeLuisBorges,BibliotekaBabel,przeł.AndrzejSobol-Jurczykowski,w:tegoż,
Fikcje,PaństwowyInstytutWydawniczy,Warszawa1972,s.69.
5
Zob.ElizabethEzra,TerryRowden,dz.cyt.,s.1-11.
6
WillHigbee,SongHweeLim,ConceptsofTransnationalCinema:Towards
aCriticalTransnationalisminFilmStudies,BTransnationalCinemas”2010,t.1,nr1,
s.10,18.
