Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
RozdziałI
PodobnieJerzyBartmińskiwswoimartykuleJęzykIVRP,czyliokarie-
rzeprzeciekupodaje,żemożnamówićoróżnychtypachdyskursujęzykowego,
zktórychkażdyjestukształtowanywramachjednejideologii.Sąto:dyskurs
lewicowy,dyskursfeministyczny,dyskursumiarkowanieliberalno-demokra-
tyczny,dyskursradykalnieliberalny(anarchistyczny),dyskursliberalno-kato-
lickiidyskursnarodowo-prawicowy(Bartmiński2010,17-18).Wkażdymta-
kimdyskursiemamydoczynieniazprojekcjąpoglądówipostawideologicz-
nych,politycznych,społecznychigospodarczychposzczególnychpodmiotów
mówiących.Jesttowyróżnienietypówdyskursówwedługkryteriumideolo-
gicznego.WedługBartmińskiegokażdyztychdyskursówDmaokreślonypod-
miot,którymsągrupyspołeczne,reprezentującejepartie,instytucjeiorganiza-
cje,takżeczasopisma,takiejak-bywymienićnajbardziejwyrazisteprzykłady-
odpowiednio«Trybuna»,«WysokieObcasy»,«GazetaWyborcza»,«Nie»,«Ty-
godnikPowszechny»,«NaszDziennik»”(Bartmiński2010,19).Wydajesięjed-
nak,żeprzytakimpodejściupojawiająsiępewneniespójności.Sprowadzićje
możnaprzedewszystkimdowielościpoglądówprezentowanychwniektórych
ztychczasopismigazet.Oilebowiemklarowneijednoznacznesąnp.dyskurs
radykalnie-liberalnywDNie”inarodowo-prawicowywDNaszymDzienniku”
(czyteżdyskurslewicowywDTrybunie”),otylewyraźnekłopotypojawiająsię
np.przyanaliziedyskursuumiarkowanieliberalno-demokratycznegowDGaze-
cieWyborczej”.Wtymostatnimpiśmieautoraminietylkocytowanymi,ale
iakceptowanymiprzezredakcjęsątakpolitycyPlatformyObywatelskiej,jak
iwniektórychwystąpieniachprzedstawicieleKościołakatolickiegoczylewicy.
Zapewnejedni,jakidrudzywzbranialibysięprzedwpisaniemichwypowiedzi
wdyskursDumiarkowanieliberalno-demokratyczny”,chociażnieprotestowali
przeciwkoumieszczeniuswoichwypowiedziwDGazecieWyborczej”.Przytym
spojrzeniuzakresytychdwóchkategoriidyskursówzachodziłybynasiebie,co
oznaczałoby,żeniezawszedyskursideologicznyjesttożsamyzdyskursemre-
dakcyjnym.Dlategomożnateżpoprzestaćnamówieniuodyskursie,uznając
zapodmiotredakcjeposzczególnychczasopism,traktującteczasopismajako
wmiaręspójneźródłatekstowe.
InaczejniecowidzitypydyskursówKatarzynaMosiołekwksiążceEtyczny
ipragmatyczny.Polskiedyskursypolitycznepo1989roku.Badaczkawyodrębnia
dwatypywspółczesnegopolskiegodyskursupolitycznego:etycznyipragma-
tyczny.Przezdyskursetycznyrozumiekomunikat,któryDjestmetakomunika-
temoniemożnościosiągnięciaporozumieniaorazowyższościnadawcy«etycz-
nego»nadinnymi.Inaczejmówiąc-niezależnieodtego,copolitykposłu-
gującysiędyskursemetycznymkomunikujenapłaszczyźniewypowiedzi,już
samfakt,żejegowypowiedźzawieracechydyskursuetycznego,sprawia,że
jestonodbieranyjakoniemogącydojśćdoporozumieniazinnymioraztaki,
