Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Fenomenzmianywewspółczesnymświecie
27
wymagającychodczłowiekazdobycianowychumiejętności),przezzmianę
stanowiska,miejscapracydozmianyzawodu.Psychologicznazmianaza-
chodziwówczas,gdyodnosisięonadosferyemocji,strukturmyślowych
orazpamięciowych,atakżefunkcjipoznawczychorazmechanizmówzacho-
waniaczłowieka.Zmianatakamamiejscenaprzykładwsytuacji,gdydzięki
treningompamięciowymczłowiekjestwstaniezapamiętywaćcorazwięcej
informacji,awięcznaczącozmieniawłasnestrukturypamięciowe.Zmiana
politycznadotyczyobszarupolitycznegowżyciujednostki,jestzwiązanaze
zmianąpostaw,wyznawanychwartości,ideologiiczystosowanychwżyciu
zasad.Zachodzionawówczas,gdyczłowiekzjakiegośpowoduzmieniado-
tychczasowepoglądypolityczneiangażujesięwodmiennedziałania.Zmiana
kulturalnaodnosisiędosferykultury,możebyćzwiązanazwejściemna
wyższyniżdotychczaspoziom(naprzykładzasprawąedukacjiukończenia
nowegoetapukształcenialubmałżeństwagdyjednostkazaczynaobracać
sięwśródinnejkulturowogrupyludzi).Zmianaekonomicznawystępuje
wzakresieekonomicznychwarunkówfunkcjonowaniaczłowieka.Dotyczy
sytuacji,gdyzjakichśprzyczynpozycjamaterialnajednostkipogarszasię
lubpoprawia,coprowadzidozmianydotychczasowegostylukonsumpcji
iorganizowaniawłasnegobudżetu.Rodzajówzmianzewzględunaobszar
ichoddziaływaniamożebyćbardzowieletakdużo,jakobszarówżycia
jednostki.Możnazatemmówićozmianach:religijnych,rodzicielskich,mał-
żeńskich,mieszkaniowych,związanychzestylemspędzaniaczasuwolnego
iwieluinnych.
Zmianawżyciuludzkimmożezachodzićwkażdymobszarzefunkcjono-
waniaczłowiekaimożebyćrozpatrywanawedługkryteriówpodanychwTa-
beli1.Oznaczato,żekażdazmianajestwielowymiarowaizachodzinawielu
płaszczyznach.Racjonalnośćświadomierozpoczynanegoprzezczłowieka
procesuprzemianzawszewymagaokreśleniaproblemuisformułowaniacelu
zmianyrozstrzygnięciarodzącychsiępytań:co,dlaczegoiczynapewno
powinnopodlegaćzmianie?Jakistanrzeczypowinienzostaćosiągnięty?Do
czegosiędąży,dokądsięzmierza?Wimięjakichcelówiwartości?Dopiero
wówczas,gdyjednostkasamaodpowienatepytania,realniezdającsobie
sprawęzmożliwościiznaczeniazmianwdanymobszarzeswojegożycia,
możeokreślićcele,anawetaranżowaćwarunki,wktórychtezmianybędą
przebiegać.
Ponadtoodpowiedzinapowyższepytanianieodwołalnieskorelowane
zukształtowanymprzezdoświadczeniaiposiadanymprzezczłowiekasystem
wartości,decydującymotym,comożestaćsięźródłemiprzyczynązmiany,
atakżeokreślającymprawdopodobieństwoprzemian.Wyjątkowoważnąrolę