Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kobietalekarz
w1899rokuukazałsiętekstAdamaWrzoska,którypisał:nTeraz,gdyjużsetki
kobietpraktykuje,spórotoczykobietamożebyćlekarkąstałsięzbytaka-
demicki[ś]przeztosamo,żejestzdolnazostaćlekarką,maprawoniąbyć”6.
Wspomnianadyskusja,woficjalnymobiegu,nałamachprasypolskoję-
zycznejoraznakartachdrukowanychksiążekirozprawtoczyłasięwzabo-
rzerosyjskimiaustro-węgierskimodlatsześćdziesiątychxixwieku.Zmniej-
szymnatężeniemtoczyłasiętakżewzaborzepruskim.
Wdalszejczęścitekstuprzyjrzęsięgłosommężczyznprzeciwników
izwolennikówotwarciauniwersytetuizawodulekarzadlakobiet.Zwrócę
uwagęnaformęichpublikacjiorazpozycję,zktórejprzemawiali.
Kobietalekarz
W1897rokuwWarszawieukazałsięreferatHenrykaNussbaumaKobieta
wspołeczeństwiezestanowiskaprzyrodniczego.Celemjegopracybyłachęćod-
powiedzinapytanie:nCzykobietaimężczyznatoistoty,pomijającsamą
różnicępłci,równesobieczyróżne?Czyktórakolwiekznichjestdoskonal-
szą?”7.Odpowiadając,chciałpominąćpięknoorazurokniewieściiprzyjrzeć
siękobiecienieokiemmęża,leczbadacza,myśliciela.Sporączęśćodczytu
zajęłyszczegółoweopisyróżnicszkieletówkobietyimężczyzny,kolejnoko-
ściudowej,piszczeli,miednicy,dalejklatkipiersiowejiczaszki.Wskazane
różnicedotyczyływielkościigrubościdanychkości.Wskazującnaróżnice
wwielkościmózgów,autorpytał:nCzywagamózgujestwykładnikiemuzdol-
nieniaumysłowego?”8.Odpowiadając,posłużyłsięstatystyką,któraukazała
różnicewwielkościczaszekimózgówróżnychras.Zestawiającuzyskanewy-
nikizhierarchicznąkategoryzacjącywilizacyjnegorozwojudanychras,do-
szedłdowniosku,żenpomiaryczaszekprzemawiajązatem,wagamózgu
6
A.Wrzosek,Wsprawielekarek,nKrytykaLiteracka”1899,nr6,s.191–193.Cyt.za:J.Suchmiel,
op.cit.,s.30.
7
H.Nussbaum,Kobietawspołeczeństwiezestanowiskaprzyrodniczego.Warszawa1897.
8
Ibidem,s.14.
25