Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AgnieszkaJaniak-Jasińska,AndrzejSzwarc
wówczasideiodnosiłasięzżyczliwymnaogółkrytycyzmem,innepragnęłaprze-
szczepićnapolskigrunt.Ówczesnezainteresowaniehistorykówpolskichdziejami
kobietbyłoniewielkieiograniczałosięzpewnymiwyjątkamidobiografiiwybit-
nychjednostek:władczyń,intelektualistekiartystek,conajwyżejdziałaczekspo-
łecznych.Odziewiętnastowiecznejemancypacjipisanowsposóbstereotypowy,
przedstawiającpoglądyjejzwolenniczekizwolennikówbezanalizyichspołecz-
negokontekstu.Niezależnieodznaczeniazagranicznychinspiracjiikontaktów,
wartowskazaćnajeszczejednoźródłozainteresowańfeminologiczno-historycz-
nych,mianowiciebadanianadrodziną.Byłyonechronologiczniewcześniejsze
okilkadziesięcioleciiobejmowałyzagadnieniademograficzne,kwestieprawa
rodzinnegoipolitykirodzinnej,obyczajowość,ekonomicznefunkcjerodziny
wczasachprzednowoczesnychiwdobiemodernizacji.NieprzypadkowoAnna
Żarnowskawpoczątkachpolskiejtransformacjibyłajużautorkąpracnatemat
rodzinyrobotniczejwKrólestwiePolskimpopowstaniustyczniowym.Podjęcie
tejproblematykimusiałoskutkowaćzwróceniemuwaginapozycjęspołeczną
kobiet,jejprzemianyiczynniki,któreteprzemianypowodowały.Zaśteoretyczne
rozważanianatematkulturowejtożsamościpłcipozwalałyniejednozrozumieć
iwyjaśnić.
KształtującysięponadćwierćwiekutemupodkierunkiemAnnyŻarnowskiej
zespółskładałsięzrazuzMariiNietykszy,MariiWierzbickiej,JolantySikorskiej-
-Kuleszy,GrażynySzelągowskiejimówiącegotesłowawspółautorategoartykułu
–późniejdoszłyjeszczedoktorantkiŻarnowskiej–AgnieszkaJaniak-Jasińska
orazKatarzynaSierakowskaisporoinnychosóbnietylkozUniwersytetuWar-
szawskiego,współpracującychściślelubokazjonalnie.Wregularnychodstępach
organizowanokonferencje,któreswegoczasustanowiływydarzenianaukowe
iowocowałyoczywiściewydawanymidrukiemzbioramiartykułów,studiówiszki-
ców.Pierwszytom,któryujrzałświatłodziennew1990roku,apopięciulatach
zostałprzedrukowanywrozszerzonejipoprawionejwersji,byłpozycjąnaprawdę
pionierską5.Poszczególneartykuły,którezostałypoświęconeprzemianompozy-
cjikobietwróżnychgrupachiśrodowiskachspołecznych(jakziemianie,drobna
szlachta,chłopi,inteligencja,drobnomieszczaństwo,burżuazja)składałysięna
swoistącałość,choćoczywiścienieobejmowaływszystkiego.Opisywałynato-
miastianalizowałyspołeczeństwomiędzytradycjąanowoczesnością,wktórym
postfeudalnestrukturyikonserwatywnezbiorowewyobrażeniaulegałypowolnej
ewolucji.
5KobietaispołeczeństwonaziemiachpolskichwXIXwieku,red.A.Żarnowska/A.Szwarc,Warszawa
1990,wyd.2Warszawa1995.
