Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zakonnicewśredniowieczu.Ciche,pokorneigłupieczyelitaintelektualna...
17
Freus:n[ś]takieujęciezostałowypracowanewdojrzałymśredniowieczu
przezspekulatywnąteologięischolastycznymodelmyślenia”
9
.
Możnaprzypuszczać,żeinicjatorkąiautorkąkoncepcjitychprzedsta
-
wieńikonograficznychbyławspomnianajużmagistraBeatrycze
10
.Toprzy-
puszczeniejesttymbardziejuzasadnione,że-jakdomniemywaZygmunt
Świechowski-kobietaztympanonufundacyjnegowStrzelnietosamamagi-
straBeatrycze
11
.Otwartepozostajezagadnienie,czyOrdovirtutumHildegardy
zBingenmiałobezpośredniwpływnazdobieniekolumn.Wielejednak
wskazuje,żewłaśnietakbyło,skoroliczbapersonifikacjicnótnakolumnach
strzelnieńskichodpowiadaliczbieaktorekgrającychcnotywOrdovirtutum.
Wiemy,żenorbertankiwysokoceniłyksięgi.Pierwszykontaktztekstami
wśrodowiskuzakonnymbyłzwiązanyzliturgiąiikonosferą
12
.Wimbra
-
mowickimklasztorzeNorbertanekprzechowywanychjestobecnieokoło
200rękopisów.Wśródnichjestantyfonarzoromańskichzdobieniach,
powstałyzapewneniepóźniejniżw1233roku.Problematycznepozostaje
zagadnienie,jakaczęśćksięgozbiorupowstaławskryptoriumnorbertanek.
Możnaprzyjąć,żewśredniowieczuposiadałyonejednakwłasneskrypto
-
rium,przynajmniejwklasztorzepłockim.Funkcjonowanieskryptoriów
wklasztorachżeńskichjestpewne,copotwierdzajątakżenajnowszebadania
prowadzonenaterenieEuropyŚrodkowo-Wschodniej.Takiebadaniaprze-
prowadzonoostatniowklasztorzeżeńskimwDalheimwNiemczech,gdzie
przebadanoszczątkizakonnicyzmarłejokoło1000-1200roku.Okazałosię,
żejejzębybyłyzabarwionelapislazuli,rzadkimibardzodrogimbarwni
-
kiemużywanymdotworzeniailustracjiwśredniowiecznychkodeksach.
Dowodzito,żenawetwmałychklasztorachżeńskich,niebędącychwielkimi
ośrodkaminaukowymi,zakonniceprowadziłyskryptoriajużodconaj-
mniejXIwieku,itonabardzowysokimpoziomie.Takiewnioskiwyciągnął
zespółnaukowyzInstytutuMaxaPlanckaiUniwersytetuNowojorskiego
prowadzącybadaniawDalheim,którychwynikiopublikowanowstyczniu
2019rokunałamachczasopismanScienceAdvances”.Wartepokreślenia
jestspostrzeżenieautorów:
9
P.Freus,RzeźbionekolumnywStrzelnie,https://culture.pl/pl/dzielo/rzezbione-
-kolumny-w-strzelnie[dostęp:18.06.2019].
10Ibidem.
11
Z.Świechowski,Strzelnoromańskie[w:]PolskieTowarzystwoTurystyczno-Kra-
joznawczeOddziałwStrzelnie,Strzelnoromańskie.Zbiórstudiów,Strzelno1972,s.14.
12J.Gwoździk,KulturapismaiksiążkiwżeńskichklasztorachdawnejRzeczypospo-
litejXVI-XVIIIwieku,Katowice2015,s.25.
