Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Gender,historiaikomunizm
zawodowąiaktywnościąwsferzepublicznej36.Takpojmowanymodel
nowoczesnościwpisywałsięwtrendyogólnoeuropejskiepowojennej
Europy,wktórychpotrzebykonsumenckieoraznaciskkładzionynatak
zwanąstopężyciowąstałysiękluczowymielementamitożsamościoby-
wateli,acozatymidzie–ważnymiwykładnikamipolitycznejlegity-
mizacjiwładz.Jednocześniewartopodkreślić,żewprzeciwieństwiedo
krajówkapitalistycznychwteoriimotoremnapędowymbudowanego
dobrobytuwkomunizmiemiałabyćniechęćzysku,alewartościwycho-
wawcze,humanitarneimoralne.
Konsumpcjabyłanietylesferąodpolitycznioną,ilesłużyłapaństwu
jakonarzędziepotrzebnedostabilizowaniasystemuiskupieniauwagi
jednostkinasferzedomowejiprywatnejjakomiejscuodpowiednim
dosamorealizacji.Takimodelupolitycznionejsferydomowej,której
przewodzićmiałyrozsądne,wrażliwe,opiekuńczekobiety,zapropono-
wałaPaulinaBren,dlaktórejzwrotkukonsumpcjibyłsposobemwładz
czechosłowackichnaflnormalizację”poburzliwymokresieflpraskiej
wiosny”
,zakończonyminwazjąwojskUkładuWarszawskiegowsierpniu
1968roku37.PodobniemożnapostrzegaćwPolscekonsumpcyjnądekadę
latsiedemdziesiątych,będącąreakcjąnaspołeczneniezadowolenieiro-
botniczeprotestystoczniowcówiwłókniarek,podczasktórejwzmoc-
nionoteżwykładnięokobietachmatkachigospodyniachdomowych.
WPolscesferakonsumpcjiczęstoprzybierałaformępolitycznąna
skutekoddolnychdziałańistanowiłaskutecznysposóbwywieraniapre-
sjinawładzepaństwowe.Świadcząotympowtarzającesięfalestrajków
ibuntówrobotniczychwroku1956,latach1970–1971oraz1980–1981,
którezaczynałysięodsformułowaniapostulatówekonomicznychikon-
sumenckichwreakcjinapodwyżkicen,nierówności,pogarszającesię
warunkipracy,niepewnośćzatrudnieniaitp.Dlakobietsferakonsumpcji
36Zob.np.P
.Bren,M.Neuburger,Introduction,w:CommunismUnwrapped:Con-
sumptioninColdWarEasternEurope,red.P
.Bren,M.Neuburger,Ithaca2012.Na
tematsocjalistycznejnowoczesnościjakonowoczesnościflalternatywnej”wobec
zachodniejwersjizob.np.SocialistModern:EastGermanEverydayCultureand
Politics,red.K.Pence,P
.Betts,AnnArbor2008.
37P
.Bren,meGreengrocerandHisTV:meCultureofCommunismafterthe1968
PragueSpring,Ithaca2010.WedługBrenwzoremtakiejidealnejkobietyokresu
flnormalizacji”miałabyćbohaterkaniezwyklepopularnegoserialuzlatsiedemdzie-
siątychKobietazaladą,AnnaHolubova.
42
