Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewolucjarolikobietywobronnościkraju
33
Jeślipominąćtenielicznenazwiska,możnastwierdzić,żekwestiażołnierskie-
gorzemiosłabyłaobcakobietom.Wyjątekstanowiłyjedyniete,którezracjisy-
tuacjirodzinnejbądźteżrejonuzamieszkaniazmuszonebyłynabyćpewnych
umiejętnościobronnych.Niebyłotojednakzjawiskopowszechne,wprzeciwień-
stwiedowychowywaniasynówwpatriotycznymduchu,którybezwątpieniabył
potrzebnynapoluwalki.
Służbapomocnicza
Jużodczasównajazdówtatarskichkobietyorganizowałyopiekęsanitarnąnad
rannymiżołnierzamiorazsłużbępomocnicząnatyłachoddziałów.Jeśliweź-
miemypoduwagęopiekęnadrannyminapolubitwy,topierwszenazwiska
kobietzasłużonychdlawojskowejmedycynypochodzązczasówIIRzeczy-
pospolitej.WczasieobronyKamieńcaPodolskiegow1692r.AnnaWołody-
jowskaorazIzabelaHumieckazorganizowałycałąopiekęsamarytańską,któ-
rątakżekierowały,jakrównieżpoloweszpitalewklasztorach.Wokółsiebie
zgromadziływielekobiet,głównieżonicórekrycerzyorazmieszkanekmiast.
ObiePolkidokońcażyciabrałyudziałwdziałaniachwojennych,pełniącsłużbę
samarytańską3.
Istotnymelementemwomawianymzakresiebyłosprowadzenieprzezkrólową
MarięLudwikęzakonuSióstrMiłosierdziazFrancji,zwanychszarytkami,któ-
rympoleciłaopiekowaćsięrannymiżołnierzami.Byłatopróbazorganizowania
służbysamarytańskiejwsposóbregularny.Organizacjatakichpunktówbyłanie-
zwykleistotnazuwaginafakt,żeżołnierzechętniejwstępowaliwszeregiwal-
czącychzeświadomością,żewrazieponiesieniaranspotkaichopiekamedyczna.
Wcześniejsiochotnicyniemielitakiejmożliwości,zazwyczajpozostawianoich
własnemulosowi,gdyżwśredniowieczukategoriarannegożołnierzaniestano-
wiłaprzedmiotutroskidowódcy4.
Wczasiepowstaniakościuszkowskiegojużdośćpowszechnymzjawiskiem
byłypunktyopiekinadżołnierzamiorganizowaneprzezkobiety.Zjawiskoto
możnauważaćzazorganizowanąsłużbęsamarytańską,któraświadczonabyła
zwłaszczaprzezkobietyzDwyższychsfer”.NawoływałdoniejsamNaczelnik
wOdezwiedokobietpolskich:DOzdoborodzajuludzkiego!Płcipiękna!(ł)
Raczcieproszęwasotonamiłośćludzkości,robićszarpiibandażedlawojska;
ofiaratarąkpięknychulżycierpieniomimęstwosamozachęci”5.
3Tamże,s.26,60-75.
4Tamże,s.137-138.
5Kościuszko,listy,odezwy,wspomnienia,zebrałH.Mościcki,Warszawa1917,s.48-49.
