Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
EwelinaWaśko-Owsiejczuk
kształtująpostawyizachowaniem.in.przeznarzuconeregulaminyizasadyży-
ciainstytucjonalnego2.
Docechcharakterystycznychsłużbmundurowychzaliczasięm.in.:elitarność,
profesjonalizm,zinstytucjonalizowanie,hierarchiczność,umundurowanie,rozka-
zodawstwo,dyscyplinę,prestiż,dyspozycyjność.Wsocjologiistosujesięokre-
śleniegrupdyspozycyjnychjakojednostek,któreDrealizująwyspecjalizowane
funkcjewramachwyodrębnionegosystemubezpieczeństwapaństwa,spełniając
takżefunkcjeużytecznedlajegoobywateli”3.Sątogrupyzamknięte,oograni-
czonymdostępie,doktórychwejściejestuwarunkowaneopiniąprofesjonalistów.
Każdyaspektwykonywanejpracy(pełnionejsłużby)spełniaćmusiwielerygo-
rów.Funkcjonariuszesłużbmundurowychsązobowiązanidobyciagotowymido
natychmiastowegopodjęciadziałańwkażdymmiejscuiokażdymczasie.Mają
szybkoreagowaćwprzypadkuzaistnieniarozmaitychzagrożeńdlapaństwailud-
ności4.Wyróżniasięprzytymczteryrodzajegrupdyspozycyjnych:
•militarne(m.in.SiłyZbrojneRP
,StrażGraniczna,BiuroOchronyRządu,
AgencjaWywiadu,ŻandarmeriaWojskowa)-uzbrojonejednostki,wpełni
umundurowane,wykonujązadaniadotyczącezabezpieczeniasuwerennościze-
wnętrznejiwewnętrznejpaństwa;
•paramilitarne(m.in.policja,SłużbaWięzienna,PaństwowaStrażPożarna,
AgencjaBezpieczeństwaWewnętrznego,CentralneBiuroAntykorupcyjne)-
wspomagajądziałaniasiłzbrojnychizapewniająbezpieczeństwowewnętrzne
państwaiporządekspołecznybezbezpośredniegoudziałuwwalcezbrojnej;
•cywilne(m.in.RatownictwoMedyczne,LotniczePogotowieRatunkowe,In-
spekcjaTransportuDrogowego,PogotowieElektryczne,PogotowieGazo-
we)-świadcząrozmaiteusługi,przeciwdziałającezagrożeniomdlaludzi,
środowiskanaturalnegoorazistniejącychurządzeńkomunalnych;ichgłów-
nącechąjestbrakmilitarnychiparamilitarnychelementówworganizacji
idziałaniu;
•ochotnicze(m.in.OchotniczaStrażPożarna,GórskieOchotniczePogotowie
Ratunkowe,harcerskiegrupyratownicze)-sątowszelkiegorodzajuochotni-
czestowarzyszeniapodejmującedziałanianarzeczutrzymaniawysokiegopo-
ziomubezpieczeństwawspołeczności;ichszczególnącechąjestdobrowolne
członkostwoorazpracaspołeczna5.
2Zob.M.Jabłońska-Wołoszyn,M.Piotrowska-Trybull,Wybraneaspektypotencjałukobiet
wSiłachZbrojnychRP,[w:]E.Waśko-Owsiejczuk(red.),Kobietywpolskichsłużbachmunduro-
wych–role,zadaniaiwyzwania,Warszawa2018,s.157.
3J.Maciejewski,Grupydyspozycyjne.Analizasocjologiczna,Wrocław2012,s.50.
4Tamże,s.166.Zob.również:Z.Morawski,Prawnedeterminantypozycji,roliistatusu
warstwdyspozycyjnychspołeczeństwaPolskinaprzykładzietrzechorganizacjiformalnych,Wro-
cław2005,s.22idalsze.
5J.Maciejewski,dz.cyt.,s.49-60.
