Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TytułI.Przepisywstępne
Art.7
duciężarudowoduwyrażonejwart.6izazwiązaniemdowodemzłejwiarystrony
przeczącejwnioskowidomniemania.Winnymrazieskutecznepowołaniesięnado-
brąwiarę,stanowiącąfaktwrozumieniuart.6,wymagałobyodzainteresowane-
gowzasadziedowodunaokolicznośćnegatywną,potwierdzającego,żezprzyczyn
usprawiedliwionychwdanychokolicznościachniewiedziałonookreślonychuwa-
runkowaniach,obiektywnieistotnychdlawywołaniaskutkuprawnego,np.onie-
przysługiwaniuzbywcyuprawnieniadorozporządzaniarzeczą(art.169§1).
Dowóddobrejwiary,zpowodustopniaswejtrudnościokreślanymianemdowo-
dundiabelskiego”(probatiodiabolica),realnieograniczałbyznaczeniejejochrony,
któraniesprowadzasiędoaspektówmoralnych,wyrażającychsięwprzywiązywa-
niuwagidosubiektywnego,leczusprawiedliwionegookolicznościamiprzekonania
podmiotuprawa,leczjestjednymzelementówochronypozoruprawnego,pozwa-
lającejzachowaćpłynnośćobrotucywilnoprawnegodziękiskutecznościinstru-
mentówjurydycznychmającychnacelustabilizacjęskutkówzdarzeńprawnych.
Wzruszalnośćdomniemaniadobrejwiary
27.Domniemaniedobrejwiarynależydodomniemańwzruszalnych(presumptiones
iuristantum),możebyćzatemobalone(art.234infinek.p.c.)wskutekwykazania
fałszywościwnioskustanowiącegoodobrejwierze.Falsyfikacjawnioskunastę-
pujewyłączniedrogąudowodnieniaprzeciwieństwa,czylizłejwiary,wodniesie-
niudotegostanu,codoktóregodomniemywanajestdobrawiara,np.uzyska-
niaposiadaniasamoistnego(art.172§1)(zob.m.in.wyrokSNz15.02.2017r.,
IICSK157/16,LEXnr2254784;postanowienieSNz18.08.2017r.,IVCSK609/16,
LEXnr2372558).Takzwanesytuacjegraniczne,stwarzająceniepewnośćcodo
podstawprzypisaniazłejwiary,powinnybyćrozstrzyganenakorzyśćostaniasię
wnioskudomniemaniaoistnieniudobrejwiary.
28.PrzedwejściemwżycieKodeksucywilnegokwestięobaleniadomniemaniadobrej
wiaryregulowałwprostart.5p.o.p.c.z1950r.,którystanowiłw§2,żenktozarzuca
złąwiarę,powinienudowodnić”.Artykuł7niezawieraodpowiednikategoprze-
pisu,jednakniepowinnobudzićwątpliwości,żeobaleniedomniemanianastępuje
przezudowodnieniezłejwiary;podziałnadobrąizłąwiaręjestbowiempodziałem
dychotomicznym,cooznacza,żeniematrzeciegostanu(ntrzeciejwiary”).
29.Dowódzłejwiaryobciążapodmiotprzeczącydomniemaniuwobumożliwych
wprawiepolskimwariantachprzywołaniadobrejwiarywprzepisachprawa.
Pierwszyznichdotyczysytuacji,wktórychtylkoustaleniedobrejwiaryprowa-
dzidowystąpieniaskutkówprawnych,podczasgdyprzypisaniezłejwiaryniesta-
nowiprzesłankiskutkuprawnegowrozumieniuart.6,leczprzeciwnie,prowadzi
BeataJaniszewska
207