Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.1
KSIĘGAPIERWSZA.CZĘŚĆOGÓLNA
przedmiotemjegouregulowania,atakżejegozastosowania.Zastosowaniekodeksucy-
wilnegomożebowiemwynikaćniezzakresuregulowanychinnyminiżcywilnoprawne
normystosunków,leczichcywilistycznychkonsekwencji.Dotyczytozwłaszczasytuacji,
wktórychzdarzenieadministracyjnoprawnewywołujeskutkicywilnoprawne,do
ocenyktórychstosujesięprawocywilne,awięckodekscywilny2.
Chociażnieuznajesięprymatuczyszczególnejpozycjikodeksucywilnegowobecinnych
kodeksówczyustaw,tojednakkodeksten,zuwaginaswąregulacjęuznawanązako-
herentnąizupełną,odgrywajednakrolęszczególną.Jestontakżetrwałyitomimodosyć
licznychnowelizacjitegoaktuprawnegowbardzojużdługimokresiejegoobowiązy-
wania(od1.01.1965r.).Przepisytegokodeksumająwięccharakterwzorcowy,po-
dobniejakjegokonstrukcja,idlategonależyprzypomniećorzeczenieTK
z18.10.1994r.3,wktórymTrybunałprzestrzegłprzedpochopnymijegonowelizacjami,
zwłaszczapoprzezustawyszczególne.Pozytywniejednakocenićwypada,żetenwłaśnie
aktprawnymógłbyćnatylezmienionywwynikuustawnowelizującychjegoprzepisy
(zwłaszczaustawąz28.07.1990r.ozmianieustawyKodekscywilny4),żezostałdosto-
sowanydobardzopoważnejzmianysystemugospodarczego,jakawtymczasienastąpiła.
2.To,żeprzepisykodeksucywilnegomusząulegaćpewnymzmianom,wynikarównież
zkoniecznościdostosowaniajegoprzepisówdoprawaunijnego,wszczególnościim-
plementacjidonaszegoporządkuprawnegodyrektywunijnych,atakżebezpośredniego
działaniarozporządzeńunijnych.Jesttoproceswieloletni,rozpoczętydziałaniemKo-
misjiKodyfikacyjnychprzyMinistrzeSprawiedliwości5.Zakrestychzmianjestbowiem
bardzoszeroki,niemniejabsolutniekonieczny.Wdoktryniepanujetakżespórcodo
tego,czyzmieniaćkodeksmającyjużzasobą50latstosowania,czyteżraczejzdecy-
dowaćsięnafinalizacjępracnadnowymkodeksemcywilnym6.Pytanietowywołuje
wdoktryniebardzopoważnedyskusjeikontrowersje.
Szczególnarolaprzepisówkodeksucywilnegowynikatakżestąd,żekodekstenzawiera
wielepojęćprawnychiterminówmającychspełniaćważkąrolęnietylkowtymakcie
normatywnym,leczposiadającychznacznieszersządoniosłość,wczymsłuszniedo-
strzegasięichuniwersalizm7.Chodzituwszczególnościotakiepojęcia,jak:zdolność
prawna,zdolnośćdoczynnościprawnych,własność,współwłasność,pełnomocnictwo,
opiekaczykuratela.Jeżeliinneaktyprawne,wtymocharakterzekodeksowym,używają
2Będzietoprzedmiotemdalszychrozważań.
3K2/94,OTK1994/2,poz.36.
4Dz.U.poz.321.
5Z.Radwański,A.Olejniczak,Prawocywilne...,2015,s.28-29.
6M.Kępiński,CzywPolsce...,s.237in.;J.Andrzejewski,Czynowakodyfikacja...,s.77in.
7Por.P.Machnikowski[w:]Kodekscywilny...,red.E.Gniewek,t.1,2013,s.4.
24
StanisławaKalus