Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Wyłączenieodpowiedzialnościkarnej
sięwramachjegokompetencjialbosta‑
nowiąewidentnenaruszenietychkom‑
petencji(Zoll[wo]Wróbel,ZollI/1,s.552;
por.teżpostanowienieSNz27.10.1994r.,
IIIKRN144/94,OSNKW1995/1–2,poz.3).
10.Możliwejestprzyjęcieobronyko‑
niecznejnawetwraziebójki.Osobapo‑
stronna,któranieangażującsiępostro‑
niektóregokolwiekzbiorącychudział
wbójce,awięcniebędącjejuczestni‑
kiem,starasięjejzapobiecwjakikolwiek
sposób(np.przezrozdzieleniebijących
się),działawobroniekoniecznej.Nato‑
miastniedziaławobroniekoniecznej
ten,ktowłączasiędobójkiwceluprzyj‑
ściazpomocąjednemuzjejuczestników,
bowtensposóbpowiększakrągbijących
się,potęgująctymsamymniebezpieczeń‑
stwodlażyciaizdrowiauczestnikówzaj‑
ścialubosóbznajdującychsięwpobliżu
(wyrokSNz26.07.1971r.,IVKR119/71,
OSNKW1971/12,poz.190,zglosąKru‑
kowskiego,OSP1972/2,poz.36;por.też
wyrokSNz2.04.2009r.,IVKK397/08,
LEXnr491546).Wprzypadkuuczest‑
nikabójkiprawodoobronykoniecznej
przysługujemudopieropoodstąpieniu
odaktywnegouczestniczeniawbójce
iprzejściunapozycjewyłącznieobron‑
ne.JaksłuszniezauważyłSądNajwyższy
wwyrokuz20.12.1984r.,IIKR289/84,
OSNKW1985/7–8,poz.58oUWsytuacjigdy
uczestnikbójkiwycofujesięzniejijestpo‑
tematakowany,wówczasuzyskujeprawo
doobronykoniecznej,gdyżosoba,która
niebierzejużudziałuwbójce,przestaje
byćjejuczestnikiem,awtakiejsytuacji
ataknaniąnależyocenićjakobezprawny
zamach,doktóregoodparciauprawniony
jestkażdyatakowany.Wymagatojednak
dokładnejoceny,czywspomnianewyco‑
faniesięjestfaktyczne,aniepozorowa‑
newzględamitaktycznymidlauzyska‑
nialepszejpozycjidoponowieniaataku.
Toostatniewycofaniesięnieuprawnia
Art.25
doobronykoniecznej”.Zkoleidobrowol‑
niepodjętawalkawręczdwóchosóbnie
dajepodstawydoprzyjęcia,żektórakol‑
wiekznichbyławyłącznieosobąbroniącą
się,adrugawyłącznienapastnikiem,żad‑
naztychosóbniebyłabowiemprzymu‑
szonadowzięciaudziałuwtejkonfron‑
tacjifizycznej,tj.sprawdzeniaswoichsił
(taksłusznieSAwBiałymstokuwwy‑
rokuz27.03.2018r.,IIAKa16/18,LEX
nr2531892;por.teżwyrokSAwSzczecinie
z8.02.2018r.,IIAKa4/18,LEXnr2493544).
11.Zamachmusibyćrzeczywisty
(tzn.musiistniećwobiektywnejrzeczy‑
wistości,anietylkowwyobraźnipodej‑
mującegoobronę).Wprzypadkuzama‑
chuurojonegowejdziewgrękonstrukcja
błęducodokontratypu(art.29).Por.wy‑
rokSNz24.01.2018r.,IIIKK253/17,
OSNKW2018/5,poz.39oU1.Przyjęciebłę‑
ducodokontratypualbookolicznościwy‑
łączającejwinę(art.29k.k.)możliwejest
dopierowówczas,gdyzostanieustalone,
żeoskarżonyswoimzachowaniemzrea‑
lizowałwszystkieznamionatypuczynu
zabronionego.2.Powołującsięnatreść
art.29k.k.,sądjestzobowiązanywyraźnie
przesądzićnietylkoto,codoktórejoko‑
licznościwyłączającejbezprawnośćlub
winęsprawcapozostawałwusprawiedli‑
wionymbłędnymprzekonaniu,alenade
wszystko,czyjegozachowanie–przyza‑
łożeniu,żeokolicznośćtazaistniaławrze‑
czywistości–byłobypozbawionecechy
bezprawnościlubniezawinione”.Por.też
wyrokSAweWrocławiuz10.07.2019r.,
IIAKa105/19,LEXnr2726876oUMylne,
urojone,wyobrażeniezamachupostro‑
niesprawcy,którewedługniegouzasad‑
niaobronędobrazagrożonegomożnaoce‑
niaćwkategoriachart.29k.k.wktórym
unormowanokwestiębłęducodookolicz‑
nościwyłączającejbezprawnośćczynu.
Błądtakiwyłączawinęosobydziałającej
wmylniewyobrażonejobroniekoniecz‑
MarekMozgawa
113
