Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.52
DziałIII.Strony,obrońcy,pełnomocnicy,przedstawicielspołeczny,podmiotzobowiązany...
2.Brzmienie§1jestjednoznaczne-prawapokrzywdzonego,którebymuprzysługiwały,wrazie
jegośmiercimogąwykonywaćosobynajbliższeiosobypozostającenajegoutrzymaniu.Oznacza
tonicinnegojakto,żepośmiercipokrzywdzonegoosobytemogąniejakozastąpićpokrzyw-
dzonegowrealizacjitychuprawieńitonietylkowówczas,gdysamprzedśmierciąznichsko-
rzystałwjakimkolwiekzakresieprzewidzianymustawą75.Krągosóbnajbliższychnależyustalać
napodstawietreściart.115§11k.k.Wmyśltegoprzepisuosobaminajbliższymisą:małżonek,
wstępny(rodzice,dziadkowie,pradziadkowie),zstępny(dzieci,wnuki,prawnuki),rodzeństwo,
powinowatywtejsamejliniilubtymsamymstopniu,osobapozostającawstosunkuprzysposo-
bieniaorazjejmałżonek,atakżeosobapozostającawewspólnympożyciu(konkubina,konku-
bent).Stosunekbycianajbliższymzachodzitakżewprzypadkupowinowactwawliniiprostejbez
ograniczeń(np.najbliższymjestdziadek,ojciecjednegozmałżonkówwobecdrugiego,atakże
dzieckojednegozmałżonków,któreniejestichwspólnymdzieckiem,wobecmałżonkaswojego
rodzica).Wliniibocznejbycienajbliższymmaograniczeniedorodzeństwamałżonka,np.osobą
najbliższąbędziesiostramęża.Byłymałżonekniespełnianatomiastkryteriów,októrychmowa
wart.115§11k.k.,atymsamymniemalegitymacjidozłożeniawnioskuościganiewtrybie
art.52§1k.p.k.WodniesieniudostanuwspólnegopożyciaSądNajwyższywyraziłpogląd,iż
zaistotneikonieczneelementywspólnegopożycianależyuznać:wspólnepożyciepsychiczne
ifizyczne,wspólnotęekonomicznąitrwałośćzwiązku.Teelementybowiemmogąwskazywać,
żepomiędzydwiemaosobamipłciodmiennejzachodzitakizwiązek,któryodzwiązkumałżeń-
skiegoróżnisiętylkobrakiemprawnejlegalizacjifaktycznegozwiązkumałżeńskiego76.Zawarty
wart.115§11k.k.zwrotnosobapozostającawewspólnymipożyciu”określaosobępozostającą
zinnąosobąwtakiejrelacjifaktycznej,wktórejistniejąmiędzynimijednocześniewięzidu-
chowe(emocjonalne),fizyczneorazgospodarcze(wspólnegospodarstwodomowe).Ustalenie
istnieniatakiejrelacji,tj.npozostawaniawewspólnympożyciu”
,jestmożliwetakżewtedy,gdy
brakokreślonegorodzajuwięzijestobiektywnieusprawiedliwiony.Odmiennośćpłciosóbpo-
zostającychwtakiejrelacjiniejestwarunkiemuznaniaichzapozostającewewspólnympożyciu
wrozumieniuart.115§11k.k.77
3.Dokręguosób,któremogąwykonywaćprawaprzysługującepokrzywdzonemuwpostępowaniu
karnymwprzypadkujegośmierci,opróczosóbnajbliższych,przepiszaliczatakżeosobypozo-
stającenautrzymaniuofiary.Osobamipozostającyminautrzymaniuzmarłegopokrzywdzonego
sąosoby,wobecktórychpokrzywdzonymiałobowiązekalimentacyjny,alerównieżosoby,na
którychutrzymaniefaktyczniezażyciałożył.
4.Wpiśmiennictwiezauważasię,żejeślirodziceniemogąreprezentowaćzmarłegodziecka
wprzedmiociezłożeniawnioskuościganiesamychsiebie,organprocesowypowinienzwrócić
siędopozostałychosóbuprawnionychdowykonywaniaprawpokrzywdzonego(np.dziadków,
pełnoletniegorodzeństwa)zpytaniem,czychcątakiwniosekzłożyć.Wopisanymprzypadku
niemazastosowaniazasadaniepodzielnościpodmiotowejwnioskuościganie,niedotyczyona
bowiemosóbnajbliższychdlapokrzywdzonego,jakożedoichściganianiezbędnejestzłoże-
niewnioskuuzupełniającego.Osobawykonującaprawazmarłegopokrzywdzonegomusiwta-
kiejsytuacjioznaczyć,codoktóregozesprawców(matki,ojcalubobojga)domagasięścigania.
Rodzice,którzysąsprawcamiprzestępstwapopełnionegoprzeciwkodzieckuiprzeztosąnie-
uprawnienidoreprezentowaniagowprocesiekarnym,powinnibyćpotraktowanijakopodmioty
nieistniejące,cootwieraprokuratorowimożliwośćichściganianapodstawieart.52§2k.p.k.78
75
WyrokSAwWarszawiez7.04.2014r.,IIAKa74/14,LEXnr1459083.
76
WyrokSNz12.11.1975r.,VKR203/75,OSPiKA1976/10,poz.187.
77
Por.uchwałaSN(7)z25.02.2016r.,IKZP20/15,OSNKW2016/3,poz.19.Wkwestiiwspólnegopożyciapar
jednopłciowychzob.m.in.P.Daniluk,Wspólne...,s.17-23.
78
Zob.K.Dudka,Podmioty...,s.108-114.
164
HannaPaluszkiewicz
