Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1.Przemianymałżeństwairodzinywponowoczesnymświecie
determinantspołeczno-ekonomicznych(główniepoziomurozwojuekonomicz-
nego),religijnychikulturowych.Niewielejestdzisiajkrajównaświecie,
wktórychnietoczysiędyskusjanatematzmieniającychsięformżycia
małżeńskiego,rozpaduczyewolucjirodzinywnowymkierunku1generalnie
nadprzyszłościąrodziny.Przemianyrodziny,zróżnicowaniejejformorazeks-
ponowanienaciskunajakośćrelacji,zażyłość,intymność,seksualność,stano-
wiąniewątpliwiewyzwaniedlaspołeczeństwiichpolitykispołecznej.Poja-
wiająsiębowiemnowepodmiotyinowesferyżyciarodzinnego,których
wcześniejnieobejmowałaonaswymoddziaływaniem.Przemianytewywołują
ożywionyspołecznydyskursmiędzyzwolennikamiliberalizacjiżyciamałżeń-
sko-rodzinnegoijejprzeciwnikami1konserwatystami.Charakterystyczne,
szerokorozumianeprzeobrażeniawspółczesnychspołeczeństwwywierają1co
wprzyszłościjeszczebardziejbędziesięintensyfikować1wpływnasocjolo-
giczno-psychologicznyidemograficznyobrazrodziny7.
ZdaniemL.J.Waite8sposóborganizacjispołecznejrodzinyzmieniasięra-
zemzinnymizachodzącymizmianamispołecznymi,wśródktórychnależy
uwzględnićwzrostznaczeniagospodarkirynkowej,zwiększeniesięzarobków,
przyrostprodukcji,urbanizację,zmianywstrukturzeedukacji,zmianywideolo-
giiukierunkowanejnawiększąindywidualizację.Wszystkietezmianyodsuwają
odrodzinypodejmowaniedecyzjiorazkontrolęspołecznąiprzenosząjenajed-
nostkiiinneinstytucjespołeczne.Obecniejednostkispędzająwięcejczasu
pozarodziną1winstytucjachedukacyjnych,opiekuńczychikulturalnych,
wzakładachpracy.Ograniczeniekontrolirodzinynadczasemiśrodkamipie-
niężnymimłodychludzizmniejszamożliwościwpływanianawyboryzwiązane
zmałżeństwem1gdzie,kiedyizkim.Sątodecyzjesamychzainteresowa-
nych,zlimitowanymudziałemrodzin.Ajednakrodzinanadalpozostajeodpo-
wiedzialnazareprodukcję,socjalizację,zapewnieniewspólnegomieszkania
iprzekazywaniemajątku.Rodzinanadalotaczaopiekąiwsparciemzarówno
młode,jakistarszepokolenia,jestodpowiedzialnazarealizacjęzadańekono-
micznych,emocjonalnychiinstrumentalnych.
Niniejszyrozdziałprzedstawiacharakterystykęprzemianrodziny,jakimpod-
legałaonanaprzestrzenidekad.Przemianytewidocznesąprzedewszystkim
wsposobachformowaniasiękomórkirodzinnej,jejstrukturze(zob.podrozdział
1.1.1.),zmianach,jakiezachodząwsposobiedefiniowaniatejnajważniejszejko-
mórkispołecznej(zob.podrozdział1.1.2.),zmieniającychsięfunkcjach(zob.
podrozdział1.1.3.).Realnymodzwierciedleniemprzemianrodzinysąwskaźniki
demograficznedotyczącewzrostuliczbyrozwodów,spadkuliczbyzawierania
7K.SLANY:Alternatywneformyżyciamałżeńsko-rodzinnegowponowoczesnymświecie.
Kraków,NOMOS,2006,s.13114.
8L.J.WAITE:TheFamilyasaSocialOrganization:KeyIdeasfortheTwenty-firstCentury.
In:“ContemporarySociology”2000,V.29,s.4631469.Za:A.KWAK:Rodzinawdobieprze-
mian.Małżeństwoikohabitacja.Warszawa,WydawnictwoAkademickie„Żak”,2005,s.9.
