Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.osobliwościinterpretacyjneKomentarzadoDziejówApostolskich
15
wcieniuniezrozumiałychnazwiniuansówodniesieńhistorycznych25.Chcąc
wypełnićtozadanie,BedainterpretujemowęSzczepanaubramJerozolimy(7,16)
istarasięobjaśnićzawiłościnazwodnoszącychsiędomiejscapochówkupatriar-
chów,wtymsamegoAbrahama,używająckluczachrystocentrycznego26.Wtym
samymkluczu,choćprzypomocyosobliwejinterpretacjifilologicznejtoponimu
nGaza”wyjaśniaBedapassusDziejówApostolskichopowiadającyospotkaniu
Filipazdworzaninemetiopskim(8,26):nAlegorycznie[nazwata]oznacza‘tłum
pogan’,którzyniegdyśstroniliodsłużbyBożejiniezostalipouczeniprzezsłowa
żadnegospośródproroków.Drogą,którazstępujączJerozolimydoGazy,otwarła
źródłozbawieniajestJezusChrystus,którymówi:‘Jajestemdrogą,prawdąiży-
ciem’27.ontozNiebieskiegoJeruzalemzstąpiłkunaszymsłabościomiwodą
chrztuobmyłczerńnaszegogrzechu”.DoctorVenerabiblisprzyobjaśnianiuzna-
czeniatoponimówiimionbiblijnychzupodobaniemsięgadodziełHieronima28.
Trzebaprzytymzaznaczyć,żeintuicjeStrydończyka-częstoniedającesięuza-
sadnić-niezostałyskorygowaneprzezBedęCzcigodnego,wczymmożnasię
dopatrywaćsłabejjaknaówczasznajomościjęzykahebrajskiego,zktóregoto
świętywywodziźródłoetymologii.ItakBedawyjaśnia,żenimięFiliptłumaczy
sięjako‘ustalampy’.Znaczenietojestpiękne,bowiemlampaotwierasweusta,by
wyprowadzićkuświatłupoznanianiejasneproroctwa”(8,35).Winnymmiejscu,
stosującetymologięhebrajską,wyprowadzaonznaczenieimieniagreckiegoiude-
rzawdoniosłyton:nJakażtoszlachetnaracjasprawiła,żewimieniu-pominąwszy
przewidywanie-wyrażonyzostałzwyprzedzeniemlos,jakigomiałspotkać:na
ziemizostałukamienowany,aukoronowanynawysokości[niebios].Wjęzyku
hebrajskim[imięto]oznacza‘waszwzór’”(6,8).
Jednakprzytychmałychniedoskonałościach,dostrzeganychpoupływiekil-
kunastuwiekówodczasupowstaniaKomentarzadoDziejówApostolskichtrudno
jestniedocenićwkładupracysamegoBedyCzcigodnego,wtymjegoszeroko
zakreślonychhoryzontówinterpretacyjnychsięgającychzarównoksiągPisma
Świętego,myśliojcówKościoła,odktórychonsamumiejętnieczerpałrównież
wiedzędotyczącąpodejściadotekstównatchnionych.Niemożnateżzapomnieć
ostaraniachBedywdotaciudopozabiblijnychźródełhistorycznychtakichjak
25NiemożnateżzapomniećoinnymdzieleBedy,wktórymwymieniaonposzczególnetopo-
nimyikrótkojeomawia.Zob.ExpositiodeNominibuslocorum,velcivitatum,quaelegunturin
libroactuumapostolorum,PL92,1033-1040.
26Samainterpretacjatoponimów,jakzauważonogdzieindziej,niejestmocnąstronąBedy.
Możetowynikaćzfaktubrakuorientacji,albo-cobardziejprawdopodobnezdezorietacji,której
przyczynąjesthipotetycznepowiązaniewielumiejscwPalestyniezkonkretnymtoponimem,co
miałomiejscewdobiezwiększonegozainteresowaniamiejscamiświętymiwwiekachodVdoVII.
27J14,6.
28Mowatutajo:DesituetnominibuslocorumHebraeorumorazLiberinterpretationisnominum
Hebraicorum.
