Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Celpracy
23
sprawiedliwościokresutransformacji(jakkomisjeprawdylubtrybunałyhybry-
dowe)macharakterprzejściowy-ichdziałaniewiążesięrównieżzbrakiem
możliwościdziałaniainstytucjipermanentnych,takichjakkrajowesądykarne.
2.Celpracy
Sprawiedliwośćokresutransformacjiiocenajejinstrumentówpozo-
stajewPolscetematemdebatpolitycznychipublicystycznych.Jednocześnie
wbadaniach,wtymbadaniachporównawczych26,brakujeszerszegospojrze-
niawychodzącegopozaproblemrozliczeńprzeszłościwkrajachbyłegobloku
wschodniego.Niniejszapracastarasięwypełnićlukęwpolskichbadaniach
wtymzakresie.
Wybórproblematykikomisjiprawdyjakotematubadańwiążesięzanalizami
prowadzonymiprzezautorapodkierunkiemprofesoraWiesławaDobrzyckiego
dotyczącymisprawygenerałaAugustoPinocheta,czylipostępowańkarnychpro-
wadzonychwkrajacheuropejskich,anastępnierównieżwChile,przeciwko
byłemuprzywódcyjunty.Wichświetlechilijskakomisjaprawdyipojednania
przedstawiałasięambiwalentnie.Zjednejstronywspierałapokojoweprzejście
zrządówautorytarnychdodemokracji,zdrugiej-utrzymywałabezkarność
sprawcówpoważnychnaruszeńprawczłowieka.
Celempracyjestzbadanieczykomisjaprawdymożebyćtraktowanajako
skutecznyinstrumentodpowiedzialnościzanaruszeniaprawczłowiekawramach
sprawiedliwościokresutransformacji.
Takiesformułowaniecelubadawczegowymaganawstępiewyjaśnieniapojęcia
nskuteczności”.Wodniesieniudokomisjiprawdyliteraturaużywasformułowania
nwpływ”,którejestrozumianejakozespółprzemianpolitycznych,społecznych,
instytucjonalnychiprawnych,wynikającychzdziałaniakomisjiprawdywokresie
transformacjipolitycznej27,natomiastsamaskutecznośćjestrozumianawniniej-
szejpracynatrzysposoby:
-wkrótkimokresie-jakoskutecznymożnaokreślićtakiinstrument,który
pozwalanaosiąganiezakładanychprzeztwórcówrezultatów(np.unik-
nięciekonfliktuspołecznego,przygotowanierekomendacji)icechujesię
26Wliteraturzewskazujesięnabrakbadańporównawczychdotyczącychkomisjiprawdy.
Prowadzenieichjestutrudnione,ponieważbadaczeposługująsięróżnymidefinicjamikomisji
prawdy,przezcoobejmująoneróżnąliczbęinstrumentów.Zob.J.Fraudenreich,F.Ranft,Learning
fromthePast-AnEmpiricalStudyontheExistenceofaPatternofTruthCommissions,nMen-
schenRechtsMagazin”2008,nr1,s.24.
27O.Bakiner,TruthCommissionImpact:AnAssessmentofHowCommissionsInfluencePoli-
ticsandSociety,nSimonsPapersinSecurityandDevelopment”2011,nr16,s.28.