Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skiwskaźnikazymutu.Niebyłtokompas,jednakporazpierwszybudowęwskaź-
nikakierunkuopartowtymurządzeniunażyroskopie.Wykorzystanocechę
utrzymywaniapierwotnegokierunkuprzezżyroskopkierunkowy,chociaż
wzwiązkuzobracaniemsięZiemiużywanietakiegoczujnikamiałosensniedłu-
żejniżprzezgodzinę.Anschützznałteżdoświadczeniafizykówzżyroskopami,
zwłaszczadoświadczeniaJeanaFoucaultasprzed50lat.
Teprzeszkodyniezniechęciływynalazcy,leczdoprowadziłydozaprojekto-
waniapierwszegodziałającegokompasumechanicznego.WefekcieAnschütz
iFriedrichTreitschkew1905rokuzałożylipierwszą,istniejącądodziś,firmę
produkującążyroskopoweprzyrządynawigacyjne.Wartoprzytymzwrócić
uwagęnaokreśleniendziałający”,jużwcześniejbowiempadałypodobnepomy-
sły.Powynalezieniużyroskopuw1852rokuprzezFoucaulta,którypotrzebo-
wałgodoprowadzeniabadańnadruchemobrotowymZiemi,wkrótcepojawiły
siępomysłyużyciategoprzyrządudoinnychcelów.JużtrzylatapóźniejHolen-
derMarinusGerardusvandenBosopatentowałpierwszyżyrokompas,leczstan
technikiuniemożliwiłzbudowaniesprawnego,dającegosięzastosowaćnaokrę-
cieurządzenia[17].
NiezależnieodAnschützapodobnebadanianadwykorzystaniemżyroskopu
prowadziłwUSAElmerAmbroseSperry.Opracowałonniecoinnąkonstrukcję,
którąw1912rokupróbowałopatentowaćnietylkowStanachZjednoczonych,
lecztakżewWielkiejBrytanii.Wówczasokazałosię,żeskonstruowałtakie
urządzeniejużAnschütz,któryzdążyłopatentowaćswójkompaszarówno
wNiemczech,jakiwWielkiejBrytaniiorazUSA[18].Obajkonstruktorzypodjęli
walkęprawną,nawzajempróbującograniczyćkonkurenta.Równolegleposzu-
kiwalinabywcówwmarynarkachwojennychróżnychpaństw.KonstrukcjaAn-
schützazainteresowałaCesarskąMarynarkęWojennąNiemiec,Sperrysprzedał
wieleswoichurządzeń,pozaMarynarkąWojennąUSA,równieżdoWielkiej
BrytaniiiRosji.WWielkiejBrytaniiwkrótceokazałosię,żeuruchomionopro-
dukcjękolejnejwersjiżyrokompasukonstrukcjiSidneyaGeorge’aBrowna,któ-
rystworzyłwistociezręcznąkompilacjęobuznanychwcześniej.Pamiętajmy,że
byłytoostatnielataprzedwybuchemIwojnyświatowejikażdamarynarka
wojennaczyniławszystko,żebyniebyćuzależnionąodzagranicy.
WalkaprawnaSperry’egoiAnschützaskończyłasięprzedsądemwBerlinie,
gdziedorozstrzygnięciasporuwyznaczonourzędnikaszwajcarskiegourzędu
patentowegonazwiskiemAlbertEinstein.Pokilkulatachsprawęrozpatrzono
polubownie,obajkonstruktorzyuznaliróżnicepomiędzyswoimikonstrukcjami.
Możliwe,żeprzyczyniłasiędotegowojna,któraspowodowałaznacznezapo-
trzebowanienaichproduktyużywanenaokrętachwojennychwalczącychstron.
Trzebadodać,żeSperrymiałdużoszczęściaizdolnościdobiznesu,ponieważ
oilekompasyAnschützaznalazłyzastosowaniejedynienaokrętachniemieckich,
otylejego,pozaamerykan!skimi,ro!wniezinaokrętachnależącychdoinnychpaństw.
27
