Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kompensacyjnafunkcjainternatuwprocesiesocjalizacjidzieciimłodzieży...
z1967rokuzamienniemożnaużywaćnastępującychokreśleń:upośle-
dzenieumysłowe,niedorozwójumysłowy(oligofrenia)
orazniższasprawnośćumysłowa(Borzyszkowska,1985).
Wsprawiedefiniowaniaupośledzeniaumysłowegobrakzgodności
stanowisk.KomitetEkspertówAmerykańskiegoTowarzystwadoBadań
nadUpośledzeniemUmysłowympouporządkowaniurozbieżnościwist-
niejącychdefinicjachstwierdza,żeprzezniedorozwójumysłowyrozu-
miesięniższąodprzeciętnejogólnąsprawnośćintelektualną,którapo-
wstaławokresierozwojowymijestzwiązanazzaburzeniami(jednymlub
więcej)wokresiedojrzewania,uczeniasięispołecznegoprzystosowania
(Kirejczyk,1978).
Zewzględunarolęczynnikówspołecznychwupośledzeniuumysło-
wymmożnaprzytoczyćdefinicjęS.GreenspanaiJ.Granfielda,określa-
jącąniedorozwójumysłowyjako„niższyniżprzeciętny(subnormalny)
poziomsprawnościintelektualnych,któryujawniasięwistotnychbrakach
wpełnieniuróliczynnościistotnychwśrodowiskuspołeczno-kulturo-
wymjednostki.Niedorozwójumysłowywystępujewokresierozwojowym
icharakteryzujesięogólnymzaburzenieminteligencji,szczególnieinteli-
gencjipraktycznej,społecznejiteoretycznej(pojęciowej)orazzdolności
przetwarzaniainformacji”(za:Chrzanowska,1997,s.45).
Klasyfikacjazaburzeńujawniającychsięwokresierozwojowymjest
dokonywananapodstawiemateriałówopracowanychprzezzespółbadaw-
czypowołanyprzezAmerykańskieTowarzystwoPsychiatryczne,któreod
kilkudziesięciulatwydajekolejneskorygowanewersjediagnostyczne.
OstatniawersjaokreślanajakoDSM-IVobowiązujeod1994rokuiwyróż-
nianastępującestopnieupośledzeniaumysłowego(za:Kott,1999,s.10):
•upośledzenieumysłowelekkie(I–od50/55do70),
•upośledzenieumysłoweumiarkowane(II–od35/40do50/55),
•upośledzenieumysłoweznaczne(III–od20/25do35/40),
•upośledzenieumysłowegłębokie(IV–poniżej20lub25),
•upośledzenieumysłowebezokreślonegostopnia.
Przyrozpoznawaniuposzczególnychstopniupośledzeniaumysłowe-
gonależyuwzględnićodchyleniastandardowewłaściwedladanejskali
pomiaruinteligencji.Klasyfikacjęopartąnaodchyleniachstandardowych
przedstawiatabela1(Kostrzewski,1998).
Wniektórychkrajachdookreślaniaistotnieniższegopoziomufunk-
cjonowaniaintelektualnegoużywasięzamiennieterminówtrudności
wuczeniusięlubniepełnosprawnośćwuczeniusię.
16
