Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Uokoło1-3%ogólnejpopulacjidiagnozujesięobecnieniepełnosprawnośćintelek-
tualną(ang.intellectualdisability-ID;wcześniejokreślanąterminemupośledzenie
umysłowe)(Emerson2012),przezktórąrozumiesiędostrzeganejużwokresiedzie-
ciństwafunkcjonowanieintelektualneiprzystosowawczekształtującesięznacząco
poniżejprzeciętnej(Goodman,Scott2012:229).Samopojęcieniepełnosprawności
jestpojęciemdosyćmłodym(Zakrzewska-Manterys2010),choćosobyzniepeł-
nosprawnościąintelektualnąstanowiłyczęśćogólnejpopulacjiodzaranialudzkich
dziejów.Mimożeniebyływyodrębnianeprzezdługiczasjakoosobnagrupa,po-
strzeganojejakoodmienneijakotakiebudziłyzainteresowaniebadaczywieluspe-
cjalności.Jednymzczęstoeksplorowanychtematówbadawczychstałasięmowatej
grupyosób.Mimożecharakteryzowanajestzwielupunktówwidzenia,szczególnie
częstoprzezpedagogówipsychologów,astosunkoworzadkoprzezjęzykoznawców,
nadaljejspecyfikaniejestopisanawpełni.Wopisiemożliwościkomunikacyjnych
tejgrupyjestwielebiałychplam,wymagaonuzupełnieńiuaktualnienia.Jakpisze
StanisławGrabias,nstopieńopanowaniajęzykastwarzajednostcelepszelubgorsze
możliwościpoznaniaświata”(2001:18),aleteżumożliwiazajęcieodpowiedniego
miejscawświecie,odegranieokreślonejrolispołecznej,nkomunikacjainterperso-
nalnabowiemuwarunkowanajestwdużejmierzeczynnościamimowy.Jejzabu-
rzenie,mająceróżnorodneprzyczyny,stajesiępowodemnietylkoinwalidztwabio-
logicznego,aleprzedewszystkimspołecznegoikulturowego”(Tłokiński1986:22).
Podjęciepróbweryfikacjiiuzupełnieńcharakterystykizdolnościkomunikacyjnych
osóbzniepełnosprawnościąintelektualnąjestwięckonieczne,zwłaszczawdobie,
wktórejtylemówisięokoniecznościpełnegowłączeniatejgrupywżyciespo-
łeczne,opełnejintegracjiiinkluzji.Szczególnieistotnejestprześledzeniespecyfiki
rozwojumowydziecizniepełnosprawnościąintelektualną,gdyżcorazczęściejko-
rzystająonezedukacjimasowej.
Wniniejszejpracypodjętopróbęuzupełnieniacharakterystykiumiejętno-
ścikomunikacyjnychdziecizniepełnosprawnościąintelektualnąstopniaznacz-
nego,umiarkowanegoilekkiego.Wykorzystanozebranewtymceluwypowiedzi
396dzieci.Grupębadanąstanowiło240dziecizniepełnosprawnościąintelektu-
alną,kontrolnązaś156uczniówszkółmasowychorazprzedszkoli.Wtokubadań
