Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Oniepełnosprawnościintelektualnej
wujęciuhistorycznym
Niepełnosprawnośćintelektualnaniejestjednostkąnozologiczną.Niezależnieod
tego,czypotraktujemyjakoobjaw(podstawowy,dominującylubwspółwystępu-
jący)wieluchoróboróżnejetiologii(Komender2002:617;Komender2004:92),
czyjakostanzejściowyrozmaitychchoróbiurazów(Radochoński2001),osoby
zniepełnosprawnościątegotypudługoniebyływyodrębnianejakoosobnagru-
pa.JaklapidarniestwierdzaElżbietaZakrzewska-Manterys:nhistoriaupośledzenia
umysłowegojestbardzokrótka”(2010:52),choćproblemyzwiązanezniepełno-
sprawnościąmusiałytowarzyszyćludzkościodjejzarania.
Wydajesię,żeodpoczątkuistnienianaszegogatunkupewnaczęśćspołeczno-
ściodbiegałasposobemfunkcjonowaniaipotencjałemintelektualnymodprzecięt-
nej.Jednakżeosoby,któredziśokreślamyjakonniepełnosprawneintelektualnie”
,
wświadomościspołecznejniczymsięnieróżniłyodwieluinnychgrupdoświad-
czającychodmiennychzaburzeń,choróbczydeficytów.nNiebyłowymiernychpod-
stawdoichwyodrębnianiajakonieludzi”(Zakrzewska-Manterys2010:53).Jeszcze
wXVIIIwieku2dojednejgrupynobłąkanych”wliczanoosobyzróżnymiproble-
mami:zchorobamipsychicznymi,niepełnosprawnościąintelektualną,epileptyków,
awprzytułkachdlanichschronienieznajdowalitakżebezdomni,żebracy,starcy
iprzewleklechorzy(Shorter2005b:16).Zcałąpewnościąwiększezainteresowa-
niebudziłyosobyzwrodzonymimalformacjamiideformacjami,któreoddawien
dawnaopisywanolubuwiecznianonp.wrzeźbieczymalarstwie.Wyraztegoza-
interesowaniawidocznyjestwwielukulturachpierwotnych,międzyinnymina
kontynencieaustralijskim,wyspachpołudniowegoPacyfikuczynaterenachobu
Ameryk.Przykłademmożebyćtakżeszerokieomówienietakichzaburzeńwtek-
stachpochodzącychzBabilonii.Naglinianychtabliczkach,znalezionychwbiblio-
tecekrólewskiejwNiniwie,powstałejdziękiasyryjskiemukrólowiAssurbanipalowi
(ok.700rokup.n.e.),zapisanolistę64ludzkichmalformacjiwrazztowarzyszącymi
imkonsekwencjami(Savona-Ventura2007).
2
NiektórzyprzesuwajągranicęnawetdopołowywiekuXIX.WówczastoP.M.Duncan
iW
.Millard(1866)stwierdzili:nnaukowahistoriaidiotyzmuniezostałajeszczeopracowana;
danenieliczne,zaśsamobadanieniemauroku”(Mash,Wolfe2010:269).