Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CzęśćI.Teoretycznepodstawybadań
TataT,pięciolatkazezdiagnozowanymzespołemAspergera,którymiał
terapięlogopedyczną,opowiedziałpodczasjednejzwizytzdarzenie,któ-
regobyłświadkiem:
Ostatniobyłemzsynemnaplacuzabaw.Podszedłdodzieci,powiedział:
cześć,mamnaimięTizapytał,jakonemająnaimię.Aledziecisięnaniego
dziwniepopatrzyły.Takmisięzdaje,żeteraztojakośczasysięzmieniły.Co
onzrobiłnietak?(BW).
RodzicewcześniejćwiczylizTnawiązywaniekontaktów.Tłumaczyli
chłopcu,conależypowiedziećwtakiejsytuacji.Todbywałzajęciazele-
mentaminaukinawiązywaniakontaktówtakżewprzedszkolu.Wygląda-
łototak,iżterapeutkaaranżowałaróżnegorodzajuscenkitematyczne,
naprzykładzezwierzątkamilubkukiełkami.Tuczyłsięwtensposób,że
konik,którydołączadogrupyzwierzątekmusisięprzedstawić,powie-
dzieć,jakmanaimię,ilemalatizapytać,jakpozostałezwierzątkamająna
imię.Analogiczniezabawaprzebiegałazkukiełkami.Należypodkreślić,że
pacjentTmiałproblemzzabawąwudawanie,cojestbardzocharaktery-
stycznedlaosóbzcałościowymizaburzeniamirozwoju,wtymzespektrum
autyzmu.Tbardzorzadkouruchamiałwzabawiewyobraźnię,rzadkorów-
nieżnaśladowałdziałaniainnychosób.
Okazałosię,żeobserwowaneprzykładowodziecinaplacuzabawza-
chowywałysięnastępująco:młodszedzieciwwiekuok.3latnawiązywały
znajomośćgłówniewtensposób,żepodchodziłydoinnychdzieciizaczy-
nałysiębawić,bezpytaniaoimię,ajeślipytaniesiępojawiało,toraczej
późniejibyłoskierowanedomamylubinnejbliskiejosoby,zktórądziec-
koaktualnieprzebywałonaplacuzabaw.Podobniekontaktzrówieśnika-
minawiązywałypięciolatki.Spontaniczniezwyklewłączałysięwzabawę.
Żadenzobserwowanychcztero-,pięcio-czysześciolatkówodrazusięnie
przedstawiałiniepytałoimionapozostałychdzieci.Z20zapytanychpod-
czasbadaniarodzicówdziecineurotypowychnatemattego,czyucząswoje
dziecinawiązywaniakontaktu,17odpowiedziało,żenie.Ci,którzyodpo-
wiadalitwierdząco,tłumaczyli,żewyjaśniajądziecku,iżwprzedszkoluna-
leżysięprzedstawić.Żadenrodzicjednaknieprzyznał,żećwiczyzdziec-
kiemokreślonesytuacjekomunikacyjne.Rodzicenatomiastwyjaśniali,że
upominajądzieci,bywokreślonychsytuacjachużywałyformgrzeczno-
ściowychtypu:Dzieńdobry;Przepraszam;Dziękuję.
Dziecimajątendencjędonaśladowaniainnychwgrupiepoto,żebysię
dopasować(Tomasello2016:24).Poprzeznaśladownictwoucząsięza-
chowańwsytuacjachspołecznych.Faktemtymmożnawytłumaczyćpro-
blemyosóbzautyzmemzfunkcjonowaniemwgrupie.Mentalizowanie
